آزمایشگاه تکنولوژی روغن
 
 

بهداشت مواد غذایی کنسرو

يکي از روشهاي نگهداري مواد غذايي براي مدت طولاني کنسرو نمودن (قوطي کردن) آنها با بهره گيري از حرارت است . اين روش اقدام موثري در جهت نابودي کليه عواملي است که ممکن است در حين نگهداري و حمل و نقل به طريقي مواد غذايي را فاسد نمايند .بطور کلي در عمل کنسرو سازي جهت نگهداري مواد غذايي اقدامات زير صورت مي گيرد.
1- عوامل بيماري زاي احتمالي موجود در مواد غذايي توسط حرارت از بين رفته ويا غير فعال مي شوند .
2- با قوطي کردن مواد غذايي (بسته بندي ماده غذايي) از آلودگي ثانوي آنها جلوگيري مي شود بطوريکه:
الف) از قرار گرفتن ماده غذايي در معرض ميکرو ارگانيسم ها و آلودگي در اثر حشرات مگس ، موش پرندگان و حيوانات خانگي جلوگيري مي شود .
ب) از قرار گرفتن ماده غذايي در معرض عوامل فيزيکي از جمله نور ، گرد و غبار تبخير و در نتيجه خشک کردن سطحي و آسيب ديدن دراثر ضربه محفوظ مي ماند .
ج) از مجاورت ماده غذايي با هوا و گازهاي ديگر جلوگيري مي شود .

فرايند حرارتي توليد کنسرو
استريليزاسيون فرايند حرارتي است که در صنعت کنسرو سازي براي تهيه کنسرو مواد غذايي گوشتي و پروتئيني (مواد غذايي داراي ph بالا ) از جمله کنسرو هاي ماهي ، حبوبات ، رب گوجه فرنگي و ساير ميوه جات بکار برده مي شود .
در اين فرايند عملا" تمام ميکرو ارگانيسم هاي بيماريزا و همچنين ارگانيسم هاي مولد سم و فاسد کننده مواد غذايي از بين رفته و تنها ممکن است تعداد بسيار معدودي اسپور مربوط به ميکرو ارگانيسم هاي مقاوم به حرارت در آن باقي بمانند که اين عوامل هم در شرايطي که نگهداري مي شوند قادر به رشد و تکثير نخواهند بود .از آنجائيکه حرارت زياد سبب کاهش ارزش غذايي واز بين رفتن برخي از مواد مغذي غذاها مي گردد لذا در عمليات استريليزاسيون مواد غذايي سعي مي شود از اعمال درجه حرارت هاي بسيار بالا اجتناب گردد ( معمولا حرارت 130 تا 150 درجه سانتيگراد بکار برده مي شود) . با اين وجود در عمليات استريليزاسيون مواد غذايي حدود 20 درصد ويتامينA و ريبوفلاوين ، 30 تا 35 درصد پيريدوکسين ، اسيدنيکوتينيک و اسيد فوليک و 65 درصد تيامين موجود در مواد غذايي از بين خواهد رفت.
مراحل توليد کنسرو مواد غذايي
مرحله اول : در مورد مواد غذايي گوشتي اين مرحله شامل جدا کردن امعا» و احشا» ، استخوان گيري مخلوط و يکنواخت کردن گوشت ، شستشو و ... مي باشد .
در مورد ساير مواد غذايي اعمال مشابه خاص آن فراورده انجام مي گيرد .
مرحله دوم : قوطي ها از مواد غذايي آماده شده در مرحله اول و ساير مواد افزودني با در نظر گرفتن حدود 0/5 تا 1 سانتيمتر فضاي خالي در بالاي قوطي پر مي شوند .
مرحله سوم : به منظور ممانعت از عمل تخريبي اکسيژن روي جدار داخلي قوطي ، جلوگيري از عمل اکسيداسيون مواد غذايي و غير هوازي نمودن محيط داخل قوطي و همچنين ايجاد خلا» نسبي جهت جلوگيري از تورم طرفين قوطي بعلت تغييرات جزئي دما يا فشار در حين انبارداري عمل هواگيري انجام مي شود.
مرحله چهارم : درب قوطي ها بسته مي شود .
مرحله پنجم : جهت نابود کردن ميکروارگانيسم هايي که ممکن است همراه مواد غذايي وارد قوطي شده باشند حرارت لازم به قوطي ها داده مي شود ( عمل استريليزاسيون انجام مي شود )
در اين مرحله به کمک حرارت عمل پخت ماده غذايي هم اتفاق مي افتد .
مرحله ششم : جهت جلوگيري از ادامه پخت ، محتويات قوطي بعد از عمل استريليزاسيون قوطي ها به کمک پاشيدن آب سرد روي آنها سريعا" تا دماي حدود 38 تا 43 درجه سانتيگراد سرد مي شوند آبي که براي سرد کردن قوطي ها استفاده مي شود بايستي مشخصات آب آشاميدني را داشته و عاري از هرگونه آلودگي باشد . چرا که ممکن است آب از منافذ بسيار ريز احتمالي قوطي ها به داخل نفوذ کرده و محتويات آنرا سريعا آلوده نمايد .
ميکروب شناسي مواد غذايي کنسرو شده
کلستريديوم بوتولينيوم ، کلستريديوم پرفرنژانس ، استافيلوکوکوس اورئوس ، سالمونلا و شيگلا از جمله ميکرو ارگانيسم هاي بيماريزايي هستند که مي توانند در صورت مساعد بودن شرايط براحتي در مواد غذايي کنسرو شده رشد و تکثير نموده و باعث فساد آنها شوند .کلستريديوم بوتولينيوم يکي از انواع ميکرو ارگانيسم هاي بي هوازي است که توليد هاگ مي نمايند و بيشتر از ساير ميکروارگانيسم ها بهداشت و سلامت کنسروها را تهديد مي کنند سم توليد شده توسط اين باکتري با اثر بر روي اعصاب بسيار کشنده است . در صنعت کنسروسازي با پائين آوردن ph محيط و بالا بردن غلظت کلرور و نيتريت سديم( افزودن نيتريت و نمک ) شرايط را براي رشد کلستريديوم بوتولينيوم نامساعد مي نمايد .
البته در مورد مواد غذايي که داراي ph بالاتر از 4/5 هستند ( مواد غذايي گوشتي و حبوبات ) و عمل کنسروسازي تحت فرايند استريليزاسيون انجام مي شود اين ميکروارگانيسم ( حتي بصورت هاگ ) دراثر حرارت بالا از بين مي رود .
بازرسي کنسروهاي مواد غذايي
مشهورترين علامت ظاهري جهت اظهار نظر در مورد فساد کنسروها تورم قوطي آنهاست . ممکن است قوطي کنسرو هر دو طرف آن متورم شده باشد يا اينکه يک طرف قوطي متورم شده باشد بطوريکه اگر قسمت متورم فشرده شود طرف ديگر برجسته شود و بالاخره اينکه ممکن است جداره قوطي در اثر حمل و نقل و ... ضربه ديده و در محل وارد شدن ضربه فرورفتگي ايجاد شده باشد و در نتيجه طرفين قوطي برجسته و متورم به نظر برسد .




همه چیز درباره پروبیوتیک ها

میکروب های کوچک، درمانگرانی بزرگ باکتری ها سالیان دراز به عنوان دشمنان انسان شناخته می شدند، از این رو ابتدا تصور می شد که باید با تمام آن ها مبارزه کرد، اما امروزه می دانیم در ساخت داروها، هورمون ها، واکسن ها، آنزیم ها و... از میکروارگانیسم ها به عنوان یک جزء اصلی در فرآیند تولید استفاده می شود.

در این میان باکترهای پروبیوتیک با توانایی تغییر فلور میکروبی روده نقش مهمی به عنوان باکتری های مفید در بدن ایفا می کنند. انسان از هزاران سال قبل پس از این که با نگهداری حیوانات اهلی از شیر دام استفاده کرد، این مطلب را دریافت که می تواند با تغییراتی در شیر، آن را به غذاهای متنوعی تبدیل کند که اکنون شیرهای تخمیری نامیده می شوند. در حقیقت استفاده از میکروارگانیسم های مفید برای تولید مواد غذایی، از قرن ها پیش آغاز شد، بدون این که از نقش و حضور آن ها اطلاعی در دست باشد، علت اختراع شیرهای تخمیری توسط اجداد ما قابلیت نگهداری بیشتر آن ها در مقایسه با شیر، طعم اسیدی ملایم و دلپذیر و وجود اثرات مفید آن بر سلامتی است.

از انواع شیرهای تخمیری می توان به ماست، پنیر، کفیر، کومیس و ... اشاره کرد. در این بین ماست های پروبیوتیک، جایگاه ویژه ای در تغذیه و سلامت انسان پیدا کرده است.در سال های اخیر تحقیقات زیادی در اروپا و سپس در آمریکا بر روی پروبیوتیک ها و نقش آن ها در سلامتی انسان انجام شده است.

نتایج این تحقیقات نشان دهنده اثرات مثبت غذاهای پروبیوتیک و یا مکمل های پروبیوتیک در سلامتی انسان است. برمبنای این پژوهش ها، کارخانجات تولید لبنیات اقدام به اضافه کردن باکتری های پروبیوتیک به برخی از مواد لبنی کردند از جمله کارخانجات پیشگام در زمینه تولید این محصولات کارخانه danone در اروپا است که وقتی شیر تخمیر شده با باکتری لاکتوباسیل و همچنین ماست پروبیوتیک را تولید کرد مورد استقبال فراوان مصرف کنندگان قرار گرفت.

با توجه به نتایج حاصله از تحقیقات انجام شده در آینده ممکن است شاهد استفاده از پروبیوتیک ها در تولید سبزیجات و گوشت های تخمیر شده نیز باشیم.تعریف پروبیوتیکواژه پروبیوتیک در اصل، کلمه ای یونانی به معنای "برای زندگی" است. این اصطلاح اولین بار در سال 1965 توسط لایلی و استیل ول برای تشریح اثر تقویت کنند گی یک میکروارگانیسم روی رشد میکروارگانیسم دیگر استفاده شد.

پس از آن تعاریف متعدد دیگری از آن ارائه گردید تا این که فولر در سال 1985، پروبیوتیک را به صورت جدیدی تعریف کرد: "پروبیوتیکمکمل غذایی متشکل از میکروب های زنده است که مصرف آن به دلیل تغییر مطلوب در توازن میکروبی روده اثرات مفیدی در فرد می گذارد".اهمیت استفاده از محصولات پروبیوتیکروده ی انسان حاوی بیش از 100 تریلیون باکتری زنده است که همگی آن ها با هم فلور میکروبی روده را تشکیل می دهند. باکتری ها به انواع مفید، مضر و خنثی برای سلامتی انسان تقسیم می شوند. باکتری های پروبیوتیک از طریق رشد و فعالیت خود مانع رشد و تکثیر باکتری های مضر می شوند و علاوه بر آن با سنتز برخی مواد ضروری برای بدن مانند ویتامین ها، اسیدهای آمینه و... نقش مهمی در حفظ سلامتی فرد ایفا می کنند. در یک فرد سالم بین باکتری های مفید و مضر توازن وجود دارد، اما بسیاری از عوامل مثل استفاده از آنتی بیوتیک ها برای درمان بیماری ها، اشعه درمانی، آب درمانی، شیمی درمانی، استفاده از آب کلردار، غذاهای حاوی ترکیبای دارویی و استفاده از الکل، حساسیت های غذایی، عمل جراحی، آسیب های فیزیکی، استرس های شدید، توکسین های محیطی و حساسیت های ژنتیکی می تواند سبب از بین رفتن میکروب های مفید موجود در بدن فرد شود و با غالب شدن میکروب های مضر در روده، فرد دچار امراض و بیماری هایی مثل اسهال، پوکی استخوان، افزایش کلسترول خون، کاهش قدرت پاسخ گویی بدن به تحریکات خارجی و... خواهد شد.

گرچه، اگر محیط باکتری های طبیعی روده به کلی از بین رفته باشد، مصرف مکمل های پروبیوتیک نیز نمی تواند جایگزین محیط باکتریایی طبیعی روده شود، اما تحقیقات نشان داده اند چنان چه در اثر مصرف زیاد آنتی بیوتیک ها و یا ابتلا به عفونت های مختلف باکتری های مفید روده تحلیل رفته باشد در این صورت مصرف مکمل های پروبیوتیک به محیط میکروبی طبیعی روده کمک می کند تا خود را بازسازی کند.مصرف مکمل های پروبیوتیک موجب ایجاد کلنی های مفیدی می شوند که می توانند مانند محیط باکتریایی طبیعی روده به سلامتی انسان کمک کنند و در عین حال زمانی را فراهم آورند که محیط باکتریایی طبیعی روده، خود را ترمیم و بازسازی کند و سپس این کلنی ها به تدریج توسط محیط باکتریایی طبیعی روده که خود را بازسازی کرده است، جایگزین خواهند شد.

مکمل های پروبیوتیک در مواردی مثلا بعد از مصرف طولانی آنتی بیوتیک ها، یا برای درمان برخی ناراحتی های روده ای از طرف متخصصان تغذیه و یا پزشکان تجویز می شوند. البته اگر شرایطی که منجر به تحلیل رفتن محیط باکتریایی روده شده است ادامه داشته باشد، اثر مصرف مکمل های پروبیوتیک، کوتاه مدت خواهد بود.بدیهی است تمام مواد غذایی که به صورت روزانه مصرف می شوند حاوی مقادیر متفاوتی از میکروارگانیسم ها هستند، اما تقریبا هیچ کدام از این غذاهاپروبیوتیک نیستند، زیرا میان میکروارگانیسم های موجود در این غذاها با فرآورده های پروبیوتیک تفاوت وجود دارد. فرآورده های پروبیوتیک دارای ویژگی های خاصی هستند که در زیر آورده شده است:اصولا به غذایی پروبیوتیک گفته می شود که حاوی میکروارگانیسم هایی با ویژگی های زیر باشد:* میکروارگانیسم های آن در دسته پروبیوتیک ها طبقه بندی شده باشند؛ یعنی جزء فلورمیکروبی طبیعی روده انسان باشند.* به صورت زنده و فعال و به تعداد کافی به روده برسند.* نسبت به اسید معده و نمک های صفراوی در روده کوچک مقاوم باشند.*

توانایی اتصال به سلول های اپیتلیال روده را در رقابت یا پاتوژن ها داشته باشند.* توانایی تولید ترکیبات ضد باکتری های مضر مثل تولید اسید لاکتیک، باکتریوسین و غیره را داشته باشند.میکروارگانیسم های مورد استفاده به عنوان پروبیوتیکمتداول ترین گونه های مورد استفاده در محصولات پروبیوتیک مربوط به گروه باکتری های لاکتوباسیل هستند که شامل نژادهای خاصی از جنس های bifidobacterium می شود. لازم به ذکر است که میکروارگانیسم های پروبیوتیک بر اساس منشا انسانی، حیوانی و محیطی تقسیم می شوند که فقط گونه های دارای منشا انسانی برای تولید محصولات پروبیوتیکقابل مصرف هستند.




اجزای تشکیل دهنده نوشابه های گازدار

اجزای تشکیل دهنده نوشابه های گازدار شامل آب و افزودنی هاست که افزودنی های عمده نوشابه های گازدار شکر، مواد طعم دهنده، رنگ ها و دی اکسید کربن است. البته فرمول ساخت کارخانجات مختلف ممکن است از نظر درصد ترکیبات مذکور تا حدودی فرق داشته باشد.



آب:

آب جز اصلی نوشابه های گازدار را تشکیل می دهد. آب مصرفی نوشابه های گازدار علاوه بر بهداشتی بودن آن از نظر شیمیایی باید کاملاً خالص باشد، در غیر این صورت این ناخالصی ها با اجزای تشکیل دهنده نوشابه واکنش ایجاد می کنند.


شیرین کننده ها:

شیرین کننده اصلی مورد مصرف در نوشابه ها ساکارز است. نوشابه تولید شده حاوی 8 الی 14درصد قند است. قند نه تنها خاصیت کالری زایی به نوشابه می بخشد، بلکه پیکره و قوام نیز در آن ایجاد می کند. در تولید نوشابه های رژیمی از ساخارین و آسپارتام به جای شکر استفاده می شود.



رنگ ها:

رنگ های عمده ای که در نوشابه ها مصرف می شود، بیشتر مصنوعی هستند. رنگ های مصنوعی به دلیل خاصیت رنگ زایی زیادتر و استحکام بیشتر نسبت به رنگ های طبیعی میوه ای ارجحیت دارد. حتی وقتی از عصاره رنگی میوه ها در نوشابه ها استفاده می شود، رنگ های مصنوعی به عنوان مکمل اضافه می گردند.


اسیدها:

اسیدها نقش مهمی در کیفیت حسی نوشابه های گوارا دارند. در فرمولاسیون نوشابه ها تعادل صحیح اسید و قند باید رعایت شود.
از اسیدها در نوشابه های گازدار به منظور اهداف زیر استفاده می*گردد:
1- تشدید طعم و مزه
2- اصلاح شیرینی قند موجود در نوشابه ها
3- خاصیت نگهدارندگی در محصول نهایی
4- تنظیم ph اسیدی
مصرف تعدادی از اسیدها در نوشابه های گوارا مجاز است که اسید سیتریک و اسید فسفریک از متداول ترین آن هاست.



طعم دهنده ها:

این مواد به صورت طعم دهنده های مصنوعی، عصاره های طبیعی و کنسانتره های آب میوه وجود دارند. مواد طعم دهنده در مقابل حرارت های بیش از 38 درجه سانتی گراد مقاوم نیستند، به این دلیل نوشابه ها هرگز استریلیزه یا پاستوریزه نمی شوند.
طعم های حاصل از میوه جات، متداول ترین طعم های مصرفی در نوشابه ها به جز کولاها هستند.



دی اکسید کربن:

کف و مزه ی خاص اینگونه از آشامیدنی ها نتیجه وجود گاز co2 موجود در آن هاست. میزان co2 مورد استفاده در آشامیدنی ها به طعم و نوع آن ها بستگی دارد. co2 باعث تشدید طعم، افزایش زمان نگهداری نوشابه از طریق اسیدی کردن آن، سوزش زبان و کف کردن می شود.


مواد اصلی تشكیل دهنده یك نوشابه گازدار


- اسید فسفریك :

این ماده موجب كاهش جذب کلسیم و در نتیجه ابتلا به پوكی استخوان ودندان ها می شود. همچنین اسید كلریدریك موجود در معده را خنثی می كند و باعث سوءهاضمه و جذب ناقص مواد غذایی می شود.

- قند : سازندگان نوشابه های گازدار بزرگترین مصرف كننده ی قند تصفیه شده هستند. مصرف زیاد قند میزان انسولین خون را بالا می برد و منجر به افزایش فشار خون وکلسترول ، بروز بیماریهای قلبی ،دیابت ، چاقی و پیری زودرس می شود. بیشتر انواع سودا، بیش از 100 درصد مقدار قند مورد نیاز روزانه را تامین می كنند.



آسپارتام (aspartame) :

این ماده شیمیایی در سوداهای رژیمی به عنوان جانشین قند به كار می رود و بیش از 90 عارضه جانبی دارد كه از جمله می توان به تومور مغزی ، معلولیت جنین ، دیابت ، عدم تعادل حسی و بروز حمله های صرع اشاره كرد.
به علاوه، زمانی كه آسپارتام مدت زیادی در فضای گرم نگهداری شود به متانول تبدیل می شود. متانول الكلی است كه می تواند به آلدئین یا اسید فرمیک كه از عوامل سرطان زا هستند ، تبدیل شود.



- كافئین :

كافئین موجب بروز اضطراب ،فشار خون بالا ، ضربان نامنظم قلبی یا تپش قلب و بالا رفتن مقدار كلسترول خون می شود. همچنین ویتامین ها و مواد معدنی را می سوزاند و موجب بروزسرطان و مشكلاتی در بارداری می شود.

در نهایت باید گفت كه مصرف نوشابه های گازدار یا ساده ، علاوه بر داشتن مضرات فراوان، به دلیل دارا بودن کالری بالا ، اشتهای افراد را برای مصرف مواد غذایی مفید مانند سبزیجات، پروتئین ها، لبنیات و سایر موادمغذی کاهش می دهند.
انواع نوشابه های گازدار ( سودا ) وضعیت بیماری هایی چون پوكی استخوان ، چاقی ، پوسیدگی دندان و بیماری های قلبی را تشدید می كنند.
افرادی كه به مصرف این نوشابه ها روی می آورند مصرف شیر و فرآورده های مشابه آن را كاهش می دهند. همین امر باعث می شود افرادی كه این نوشابه ها را مصرف می كنند ، كمتر از آنهایی كه این نوشابه ها را مصرف نمی كنند كلسیم به بدنشان برسد. این موضوع به ویژه برای دختران جوان كه نیاز به كلسیم زیاد دارند ، در آینده می تواند مشكل ساز باشد.
نوشابه ها به دلیل داشتن كالری بالا و شكر باعث چاقی و پوسیدگی دندان نیز می شوند. همچنین قند موجود در آنها برای بیماران مبتلا به دیابت بسیار خطرناك تر از سایر قند ها می باشد.
همچنین تحقیقات نشان می دهد كه نوشابه های گازدار ( انواع كولا ) یكی از مهم ترین موادی است كه موجب تولید سنگ کلیه می شود.
نكته قابل توجه دیگر در انواع این نوشابه ها آن است كه كارخانجات سازنده به هر دلیل مواد افزودنی مانند کافین یا حتی داروهای اعتیادآور به این نوشابه ها اضافه می كنند تا افراد به مصرف آنها عادت كنند. تحقیقات یكی از مؤسسات بهداشتی آمریكا نشان می دهد، علت اصلی فروش بالای برخی از این نوشابه ها وجود بیش از حد این مواد در آنها می باشد.
ترك عادت مصرف این نوشیدنی ها ساده ترین راه برای رسیدن به سلامتی است. فراموش نكنید كه بهترین راه حفظ سلامتی استفاده هرچه بیشتر از مواد غذایی طبیعی است.



سه شنبه 7 آذر 1391برچسب:, :: 18:56 ::  نويسنده : دانشجو ی کارشناسی دانشگاه آزاد شهر قدس

استارترها

عمل آوری استارتر بر ای ماست و شیر


کشت Starterدر قلب عمل آوری فرآورده شیر می باشد. بجز شیرهای پروبیوتیک خاص قسمت اعظم عمل آوری فرآورده شیر تخمیری است. تخمیر یک پروسه بیولوژیکی است و عامل آن میکروارگانیسم ها هستند و از نظر فیزیولوژیکی، دارای تنفس بی هوازی است.
در متابولیسم میکروبی، اکسیداسیون سوبستراها شامل یک سری از انتقال دهنده های هیدروژن از طریق حامل (کوآنزیم) به یک پذیرنده ی نهایی اند. در تنفس هوازی پذیرنده هیدروژن نهایی مولکول اکسیژن است. بسته به سیستم انتقال دهنده ی الکترون (هیدروژن) انتقال دهنده نهایی از هیدروژن به اکسیژن در نتیجه به فرم آب و مولکول اکسیژن یا پراکسید هیدروژن در می آید.
پراکسید هیدروژن یک عامل اکسید شونده قوی بدون detoxified می باشد که برای فعالیت سلولی می توانند زیان بار باشند. در میکروارگانیسم های هوازی، پراکسید هیدروژن توسط اجزاء ترکیبی nontoxic آب و اکسیژن توسط آنزیم کاتالاز انتقال می یابد. در تخمیر پذیرنده ی نهایی هیدروژن یک مولکول ناقص شده یا کوتاه شده از سوبسترا ست. با مقدار زیاد تنفس شامل اکسیداسیون کربوهیدراتها، که انرژی در فرم باندهای شیمیایی پرانرژی حاصل می کنند، به خوبی زنجیره ی کوتاه کربنی مورد نیاز سنتز سلولی است تشکیل می دهند.
در تخمیر شکرها واسط پیروات، پذیرنده ی نهایی هیدروژن می باشد که به فرم اسید لاکتیک در می آید. در تخمیرهای دیگر استالدئیدهای گرفته شده از پیروات، پذیرنده ی نهایی هیدروژن حاصل شده از اتیل الکل به عنوان محصول نهایی است. در تخمیرهای میکس شده لاکتیک اسید و اتیل الکل نقش دارند. انرژی تولیدی محصولات تخمیری که تنها از طریق سطح فسفریزاسیون تولید انرژی می کنند نسبت به تنفس هوازی کامل بسیار کمتر است. عموماً فرآورده ها شامل تخمیر اسید لاکتیک هستند و میکروارگانیسم های گرم نگه داشته شده تغییر یافته، باکتریهای اسید لاکتیک هستند. (LAB) در ترکیب لاکتیک اسید-تخمیرهای الکلی در کفیر و کومیس علاوه بر باکتریهای لاکتیک اسید، قارچها نیز مشاهده می شوند. میکروارگانیسم های تخمیرکننده عموماً کاتالاز ندارند و از این رو نمی توانند شرایط هوازی را تحمل کنند.
قارچها از عوامل تشکیل الکل در این فرآورده هستند. عمده باکتری لاکتیک اسید عطر و طعم را از تخمیر اسید سیتریک یا سیترات منتقل می کنند. Starter شامل میکروارگانیسم های انتخاب شده ای است که با احتیاط به شیر یا یک ترکیب از شیر اضافه می شود تا تغییرات مطلوبی را بوجود آورد. البته Starter در این زمینه کاملاً اختصاصی عمل می کند زیرا استارتر بواسطه تغییراتی که در مواد Starter کننده ایجاد می کند باعث تولید نهایی می شود که تماماً به فعالیت Starter بستگی دارد. کار Starter خیلی شبیه گرداندن سوئیچ و روشن شدن اتومبیل است که بدون آن اتومبیل روشن نمی شود و نمی تواند از نقطه ای به نقطه ی دیگر جابه جا شود. شباهت عملکرد این دو در هماهنگ سازی پروسه هاست و تمام مراحلی که در تولید و کیفیت بازی می کند را نشان نمی دهند. Starter تنها آغازکننده نیست، بلکه هر تغییری که در بدن نیاز دارد مثل بافت، عطر و طعم در فرآورده را نیز منتقل می کند. بعلاوه عمل جلوگیری فساد فلور میکروبی را انجام می دهند و باعث افزایش ماندگاری می شوند. همچنین نقش نگهدارندگی در کند یا متوقف کردن رشد فلور بیماری زا یا اینترو توکسین را بعهده دارند.
خلاصه، Starterها باعث افزایش ماندگاری و سلامت فرآورده های شیر می شود. در فرآورده های پروبیوتیک افزودن Starterها دارا بودن سلامتی بیشتر به مصرف کننده را می رساند. به دلیل عملکردهای حیاتی مذکور از استارترها در فرآورده های تخمیر و غیر تخمیری، ترجیحاً ترویج و توسعه و جابجایی استارترها از اهمیت زیادی در موفقیت تولید فرآورده های شیر برخوردار است که باید بطور صحیح در تولیدات صنعتی استارترها نگاهداری شود و موجب اجبار در استفاده بیشتر از روشهای برداشت مطلوب و روشهای جلوگیری کننده (که می تواند عملکرد مطلوب استارتر را در طول زمان درخواست تأمین کند) شود. همانطور که گفته شد استارترها لازمه زندگی اند. ارگانیسم های زنده به شرایط محیطی مناسب برای خوب رشد کردن و انجام عملکردهایشان نیاز دارند. شرایط محیطی شامل درجه حرارتهای مطلوب، تغذیه مناسب و درجه PH مناسب. فقدان سوبستراهای سمی و روش انتقال دقیق برخی از پروسه های تولید نیاز به اعمال اثربخشی دارد که می تواند موجب کند کردن رشد و فعالیتهای بیوشیمیایی شود.
بعضی تخمیرها به استفاده از ترکیبات مختلف میکروارگانیسم ها با نیازمندی های رشد متفاوت نیازمندند. در چنین اعمالی فعالیت مشاهده شده توسط جزء ترکیب کننده مخلوط های استارتر ممکن است مطابق میل باشد یا در موارد دیگر شرایطی نیاز باشد تا رشد و فعالیت یک جزء ترکیبی به میزان مشخص کم شود که این کاهش یا افزایش برای رشد و فعالیت باید در حد تعادل باشد. همه ی اتفاقات باید تحت کنترل دقیق باشد تا محصولات نهایی با بهترین ثبات و استحکام فراهم آید.
فرآورده ماست exemplifies یک پروسه سینرژیسم است. در شیر پرچرب شرایط دستکاری شده ای بوجود می آورند تا جلوی تسلط باکتری تولیدکننده اسید را بگیرد، بنابراین ترکیب یا ترکیبات تولیدکننده عطر و طعم در مخلوط استارترها می توانند تعادل رشد و فعالیت ترکیبات را تضمین دهند. به دلیل تأثیر متقابل ترکیبات بین میکروارگانیسم ها و ترکیب یا اجزاء سوبستراها در هر فلور، استارتر مجبور به انجام وظایفی است. حتی یک انحراف کم در روش عملکرد استاندارد می تواند موجب ایجاد مشکلاتی در صنعت تخمیر شود. کیفیت مواد انتقال داده شده از تخمیر در بسیاری موارد در عملکرد استارتر ثابت است.
خواص فیزیکی و شیمیایی (برای مثال غلظت جامدات مشارکت کننده در اسمولارتین، حضور مواد سمی مثل آنتی بیوتیکها، سنتیزرهای باقیمانده یا شیر مستیتیک و...) یا تغییرپذیری در کیفیت شیر یا مخلوط شیرها می تواند نتیجه ی عکس روی فلور استارتر و عدم کیفیت محصولات نهایی داشته باشد.
فاکتور پیچیده ی دیگر در ساخت فرآورده شیر آلودگی باکتری استارتر توسط ویروس های باکتریایی یا باکتریوفاژها می باشد. استارترهای آلوده شده با فاژها نسبتاً کشته و یا فلج می شوند. نقص ایجاد شده از سوی فاژها از نظر اقتصادی در تخمیرهای شیر متعدد و گوناگون است. اولاً می تواند در تخمیرهای تأیید شده و مطابق میل ما تشکیل شود، ثانیاً باعث کند شدن پروسه شود که می تواند برنامه های روزانه را دچار اختلال کند و در نتیجه باعث جابجا شدن سرمایه ی تجهیزات، بالا رفتن میزان دست مزدها، از دست رفتن کیفیت محصول، افت درجه فرآورده ها و کاهش ارزش شود. مهمتر از همه احتمال رشد کنترل نشده آلودگیهای نصاوفی مثل فلور فساد و نفص تخمیر شدن (موردی نسبی است) توسط فاکتورهای میکروبیولوژیکی یا تکنولوژیکی یا ترکیبی از هر دو صورت گیرد. به دلیل زحمت و دردسری که در صنعت تخمیر وجود دارد داشتن آگاهی خوب از هر دو فاکتور میکروبیولوژیکی و تکنولوژیکی شامل هر تخمیر ویژه و خاص لازم است. به عنوان مثال استفاده از ماست می تواند بعضی از این جنبه ها را توضیح دهد. ماست امروزه یک محصول چند وجهی است. ماست United Stats به عنوان Plan yogurt ماست ساده ای که فرآورده فراهم شده بعد از تخمیر بدون هیچ افزودنی می باشد.
در مقوله Plan yogurt علاوه بر فرآورده جامد، ماست نوشیدنی، مایع نیز وجود دارد. نوع دیگر در این گروه ماست نوشیدنی یا جامد با کشت های پروبیوتیک شامل یک یا چند گونه یا حالتهای مختلف از گونه های مشابه می باشند. زیرگروه نوع Plain yogurt از تولیداتی با ظرفیت چربی متفاوت تشکیل شده (بدون چرب، کم چرب، پرچرب). هر چند این محصول خیلی پرطرفدار نیست چون طعم و مزه ی اسیدی دارد و بسیاری از مصرف کنندگان از آن اجتناب می کنند.
بیشتر مصرف کنندگان عطر و بوی نهایی محصول را مورد توجه قرار می دهند.
برای بهبود عطر و طعم لساسنهایی مثل وانیل، شکلات، کافی، لیمو، لیمو ترش، پرتقال، موز و غیره. انواع دیگر با تکه های میوه و عطر و طعم یا شربت میوه مثل توت فرنگی، بلوبری(دانه آبی)، سیب و غیره و عطرها و ترکیبات خاصی مثل مغزها، غلات، پیناکولاوا، دارچین، سیب و غیره اضافه می شود.
پس سه تغییر بر اساس اینکه میوه ها توزیع شده اند وجود دارند، میوه ها به دو روش بستی میوه ای و روش blended(مخلوط شده) توزیع می شوند که نشان می دهد میوه ها به صورت یکپارچه و یکنواخت توزیع شده اند. قابل گفتن است درون ماست های طعم دار، انواع مواد جامد و قابل نوشیدن علاوه بر گروههای مشخص شده بوسیلة مقادیر متفاوت چربی وجود دارند. ماست های طعم دار همچنین با کشت های پروبیوتیکی اضافه شده، در دسترس هستند. قابل گفتن است ماست ها با طعم متفاوت، هدف گذاری شده برای کودکان و جوانان نیز وجود دارند. ماست های رژیمی مخصوص شامل شیرین کننده های مصنوعی، ماست های بسته بندی شده در ظروف قابل فشار دادن برای اشخاص همیشه در سفر وجود دارد.

تمام فرآورده های ماستی مذکور لازم است تا معیار اساسی معین بدن را برآورده سازند. رنگ بافت، طعم، توزیع میوه و ارتجاعیت (resilience) برای مدیریت کردن کانال های بازاری می باشند، اعمال گوناگون در ساخت یک تنوع گسترده از فرآورده های ماستی فشارهایی روی ارگانیسم های استارتر اعمال می کنند. برای مثال، اضافه کردن غلظت های به طور مشخص بالای قند (ساکاروز یا شربت ذرت با فروکتوز بالا یا شربت ذرت) قبل از کشت (پرورش دادن) فشار اسمزی این مخلوط را بالا می برد، اضافه کردن مواد اولیه میوه قرار داده شده در شربت های قندی بعد از کشت دادن دارای همان اثر می باشند. نیازمندیهای تجاری وجود دارد که مشخص می کند که ماست باید دارای یک سطح معین از ارگانیسم های استارتر زنده باشد تا به طور کامل ماندگاری شرح داده شده محصول را حفظ نماید . تکان دادن محصول خام بسته شده، پمپاژ کردن از طریق لوله ها و سایر فرآیندهای مرتبط هوا را وارد فرآورده می کند که همچنین سبب شرایط دسترسی می شود، چنین شرایط هایی است که سبب توزیع سلولی یا آسیب می گردند. استرین های مذکور بر قابلیت زیست باکتری استارتر ماست علاوه بر سایر استرین های پروبیوتیکی اضافه شده به ماست اثر می گذارد.
از لحاظ طعم، نرمی، از لحاظ استیدیته «سبزی» یا طعم اسید آلدهید بسیار مورد نظر کارنجات می باشد. نرمی به کارخانجات اجازه می دهد تا از یک طبقه بندی وسیع طعم های تکی و یا متنوع مثل شکلات و کافئین استفاده کنند، مثلاً انتخاب استرین های استارتر در به دست آوردن نرمی حساس می باشند، برای به دست آوردن یک بافت نرم بدون جداسازی آب پنیر ممکن می سازد.
استارترها شامل استرین هایی است که تولید اپوکسی پلی ساکاریدها (EPS) که از مواد ضروری هستند. امّا یک خط نرم بین نرمی دلخواه و سفتی یا ropiness وجود دارد، در اینجا همچنین انتخاب استارتر و شرایط کشت حساس می باشند. استفاده از نژادهای تولیدی EPS همچنین برای دادن ماست به یک بدنه سنگین کمک می کند که در تکه های میوه و سوسپانسیونی درون ماده اولیه (ماتریکس) ماستی قرار می گیرد. سفید کردن یا کم رنگ کردن رنگ های طبیعی میوه ها و آب میوه ها اغلب در ماست های میوه ای با آن مواجه شده اند، سفید کردن یا بی رنگ کردن رنگدانه های میوه ای (آنتی اکسیدان ها) از طریق PH و اکسیداسیون با تغییرات کاهشی بوسیله باکتری استارتر شروع می شوند. انتخاب استارتر، شرایط مناسب محیط کشت و انتخاب تثبیت کننده ها و فرآورده های میوه ای در کنترل کیفیت فرآورده نهایی مهم می باشند. احتیاجات برای باکتری استارتر قابل زیست در تولید «تاریخ باز» و پیچیدگی شروع شده بوسیلة شامل شدن در استرین های پروبیوتیک در ابعاد دیگر به مشکلات در تخمیر ماست و سیستم های ماست اضافه شده است. توضیحات فوق با استفاده از ماست به طور خیلی مختصر اهمیت کشت استارتر را نشان می دهد و این ضرورتی برای تجزیه و تحلیل جامع، هم جنبه های تکنولوژی و هم جنبه های میکروبیولوژی در تخمیرهای موفقیت آمیز می باشد.



سه شنبه 7 آذر 1391برچسب:, :: 18:23 ::  نويسنده : دانشجو ی کارشناسی دانشگاه آزاد شهر قدس

 

10 دقیقه بعد : 10 قاشق چای‌خوری شکر وارد بدنتان می‌شود. می‌دانید چرا با وجود خوردن این حجم شکر دچار استفراغ نمی‌شوید؟ چون اسید فسفریک، طعم آن را کمی می‌گیرد و شیرینی‌اش را خنثی می‌کند.

20دقیقه بعد : قند خونتان بالا می‌رود و منجر به ترشح ناگهانی و یک ‌جای انسولین می‌شود. کبدتان شروع می‌کند به تبدیل قند به چربی تا قند خون، بیشتر از این بالا نرود..

40 دقیقه بعد : حالا دیگر جذب کافئین کامل شده؛ مردمک‌های‌ چشمتان گشاد می‌شود، فشار خونتان بالا می‌رود و در پاسخ به این حالت، کبدتان قند را به داخل جریان خون
رها می‌کند. گیرنده‌های آدنوزین مغز حالا بلوک می‌شوند تا از احساس خواب‌آلودگی جلوگیری کنند.

45 دقیقه بعد : ترشح دوپامین افزایش پیدا می‌کند و مراکز خاصی در مغز، که حالت سرخوشی ایجاد می‌کنند، تحریک می‌شوند. این همان مکانیسمی است که در مصرف هروئین منجر به ایجاد سرخوشی می‌شود.

60 دقیقه بعد : اسید فسفریک موجود در نوشابه، داخل روده کوچک، به کلسیم، منیزیم و روی می‌چسبد. متابولیسم بدن افزایش پیدا می‌کند. میزان بالای قند خون و شیرین‌کننده‌های مصنوعی، دفع هرچه بیشتر کلسیم را از طریق ادرار باعث می‌شوند.

مدتی بعد : کافئین در نقش یک داروی مدر (ادرارآور) وارد عمل می‌شود. حالا دیگر کلسیم و منیزیم و رویی که قرار بود جذب بدن شود، بیش از
پیش از طریق ادرار دفع می‌شود و به همراه آن مقادیر زیادی آب، سدیم و دیگر الکترولیت‌ها نیز از دست می‌رود.

مدتی بعدتر : کم‌کم آن غوغایی که در بدن‌تان ایجاد شده بود فروکش می‌کند و نوبت به افت قند می‌رسد. در این مرحله یا خیلی حساس و تحریک‌پذیر می‌شوید یا خیلی کرخت و بی‌حال. حالا دیگر تمام آن آبی را که از طریق نوشابه وارد بدن خود کرده بودید، دفع کرده‌اید؛ آبی که می‌شد به جای اسید و کافئین
و شکر، حاوی مواد مفیدی برای بدن‌تان باشد. تا چند ساعت بعد اثر کافئین هم از بین می‌رود و شما هوس یک نوشابه دیگر می‌کنید.

مضرات نوشابه هاي رژيمي :
در نوشابه هاي رژيمي به جاي شكر از شيرين كننده هاي مصنوعي عمدتاً آسپارتام استفاده مي كنند كه خود اين ماده، اشتهاآور است و مي تواند باعث سردرد، سرگيجه و كاهش حافظه شود. مصرف بيش از اندازه آسپارتام خالي از عارضه نيست. تومور مغزي، نقص عضو جنين و بروز حمله هاي صرع بعضي از اين عوارض هستند.

مصرف مداوم نوشابه به علت بالا بودن اسيد فسفريك آن باعث پوكي استخوان و پوسيدگي دندانها مي شود. همچنين خوردن نوشابه باعث چاقي و افزايش وزن مي شود. همچنين باعث توليد انسولين زياد در بدن مي گردد كه فرد را يك قدم براي ابتلا به ديابت نزديك مي كند. قند موجود در يك بطري نوشابه گازدار برابر با دو بسته شكلات است.

نوشابه ‌خورترین ملت جهان كدامند ؟!
سرانه مصرف نوشابه‌های گازدار در ایران ۴۲ ليتر است. با مقایسه این آمار با آمار دیگر کشورهای جهان به این نتیجه وحشتناک می‌رسیم که ما در سرانه مصرف نوشابه‌هاى گازدار مقام اول را در جهان پیدا کرده‌ایم !!! برای این که بیشتر تعجب كنيد، بد نیست بدانید که :
ميانگين مصرف نوشابه‌هاي گازدار در دنيا براي هر فرد 10 ليتر است.
در بيست سال اخير، مصرف نوشابه هاى گازدار در كشور، نزديك به ۱۵ درصد رشد داشته است.
در طی همين بیست سال، مصرف شير و لبنيات، تنها حدود يك دهم درصد رشد كرده است.
سرانه‌ مصرف لبنيات در ايران
كمتر از يك سوم استاندار جهاني است.
طبق آمار، ۹۰ درصد كودكان ۲۴ ماهه تا ۱۲ ساله کشورمان، روزانه
حداقل يك بار پفك و نوشابه مصرف كرده‌اند.
25 درصد از كودكان ايرانى به نوعی با سوء تغذيه دست‌ به ‌گریبانند.

 



تفاوت روغن و نفت :

آیا میتوان از روغن خوراکی به عنوان سوخت استفاده کرد؟

نوعى ازسوخت است كه از منابع زیست توده یا Biomass سوخت زیستى Biofuel به دست مى آید که ماهیت سوخت زیستى به گیاهانی برمیگردد. 
که فقط چند ماه و یا چند سال از برداشت آنها میگذرد.زغال سنگ جزء سوختهای فسیلی به حساب می آید و ارتباطی با سوخت زیستی ندارد. این سوخت شامل بایودیزل، اتانول مایع، متانول و سوخت های دیزل گازی مانند هیدروژن و متان می شود. سوخت دیزلی زیستی و اتانول زیستی، از مهم‌ترین سوخت‌های زیستی هستند كه می‌توان از آنها در صنعت حمل‌ونقل استفاده كرد. از منابع اولیه سوخت های زیستی می توان به ضایعات چوبی ، تفاله های محصولات کشاورزی، نیشکر، غلات، روغن گیاهان و سبزیجات اشاره کرد. بایو دیزل یکی از انواع سوخت های گیاهی است. بایودیزل را می توان از روغن های گیاهی و چربی حیوانات تولید و از آن به جای گازوئیل در موتورهای گازوییلی استفاده کرد. بایودیزل از ترکیب شیمیایی روغن های گیاهی یا حیوانی با هیدروکسید سدیم و متانول ( یا اتانول ) حاصل می شود. بسیاری در اروپا به استفاده از بایودیزل روی آورده اند. در حقیقت از میان دیگر انواع سوخت های زیستی، بایودیزل بیشترین استفاده را در این قاره دارد.اتانول زیستی نیز نوعی سوخت جایگزین الكلی برای بنزین است كه از محصولات نشاسته‌ای و قندی مانند گندم، ذرت، نیشكر و چغندر قند تولید می‌شود.

این نوع سوخت در موتورهای معمولی با درصد كم و در موتورهای تغییر یافته با درصد بالاتر مورد استفاده قرار می‌گیرد.به طور کلی منابع اولیه‌ سوخت‌‌هاى زیستى در ضایعات چوبى‌، تفاله‌هاى محصولات كشاورزى، نیشكر، غلات، روغن گیاهان و سبزیجات ، پسماندهای روغن (از قبیل چربی مرغ و روغن آشپزی استفاده شده در رستوران ها)، روغن گیاهان تازه (از قبیل روغن دانه سویا) و محصولات غیر خوراکی (همچون روغن جلبک ها) اشاره کرد. سوختهایی که از محصولات پس مانده مثل روغن آشپزخانه و یا اتانول گرفته شده از علف و یا تراشه های چوب تولید می شوند، بیشترین سازگاری را روی محیط زیست دارند. در موتورهای دیزل تغییر شکل‌ یافته می‌توان به جای گازوئیل از روغن دانه شلغم روغنی استفاده کرد

شکل استریمتیل این بیودیزل در موتورهای تغییر شکل نیافته دیزل هم قابل کاربرد و گاهی به ان دیزل زیستی روغن میگویند

در اين فرآيند ابتدا روغن گياهي( يا چربي حيواني) از فيلتر عبور داده مي‌شود، سپس براي از بين بردن

 اسيدهاي چرب آزاد،با قليا فرآيند مي‌گردد؛ بعد با يك الكل (معمولاً متانول) و يك کاتاليزور (معمولاً هيدروكسيد سديم يا پتاسيم) تركيب مي‌شود. تري گليسريدهاي روغن براي تشكيل استرها و گليسرول واكنش شيميايي انجام مي‌دهند و بعداً‌ از يكديگر جدا شده و مورد تصفيه قرار مي‌گيرند. بيشتر تمايلاتي كه امروز براي توليد بيوديزل وجود دارد ناشي از ظرفيت بسيار بالاي توليد سويا،توليدات مازاد و كاهش قيمت‌ها است. متيل سويات، يا سوي ديزل كه از واكنش متانول با روغن سويا حاصل مي‌شود، اصلي‌ترين شكل بيوديزل در آمريكاست. 

 چربيهاي بلااستفاده حيواني و روغن سوخته ( كه بعنوان ” شبه گريس“ شناخته مي‌شوند) نيز منابع و ذخاير خوبي هستند. اين منابع از روغن سويا ارزان‌ترند و به عنوان راهي براي كاهش هزينه‌هاي تامين مواد اوليه در نظر گرفته مي‌شوند. بادام زميني، پنبه دانه، گل آفتاب گردان و كنولا (گونه‌اي از دانه شلغم روغني) نيز از منابع روغني ديگرند. استرهايي كه از هر يك از اين منابع ساخته شده‌اند گرچه شايد در ميزان انرژي عدد ستان (مشابه اكتان بنزين) يا ديگر مشابهات فيزيكي كمي متفاوت باشند اما مي‌توانند با موفقيت در موتورهاي گازوئيلي مورد استفاده قرار گيرند. با ایجاد تغییراتی در روغن های خوراکی می توان از آنها بعنوان سوخت استفاده کرد.

 

نفت خام، همانند زغال سنگ بطور طبیعی از طریق فرآیندهای حرارت، فساد و تجزیه و فشار شدید در طبیعت و طی گذشت هزاران سال در لایه‌های زیرین زمین شکل میگیرد. نفت خامی که از زمین استخراج می‌شود از مواد شیمیایی مختلفی تشکیل شده است. 
اجزاء اصلی تشکیل دهنده نفت خام را ملکول‌های حاوی اتم‌های کربن و هیدروژن تشکیل می‌دهند که به آنها هیدروکربن می‌گویند.اما چربيها ترکيباتي هستند که از کربن ، هيدروژن و اکسيژن درست شده اند . اما از آنجا که نسبت هيدروژن به اکسيژن در ساختمان چربيها بيشتر از نسبتي است که در کربوهيدراتها داشتيم و اين ويژگي را به چربيها داده که منبع فشرده و مناسبي از نظر انرژي باشند .
 

به عبارت ديگر يک گرم چربي ها بيشتر از 2 برابر يک گرم کربوهيدرات ها و پروتئين ها انرژي حاصل مي شود . چربيها معمولاً در حلالهاي آبي حل مي شوند مثل تتراکلريد کربن ، کلروفرم واتر. معمولاً چربيها از ترکيب اسيدهاي چرب آلي با الکلهاي آلي حاصل مي شوند.



 

علت دود کردن روغن

در روغن دو نوع فساد وجود دارد که در ارتباط با دود کردن فساد هیدرولیکی مطرح میشود .زمانی که تری گلیسیرید در مجاورت آب قرار میگیرد تولید گلیسرول و اسید چرب آزاد مینماید که اسید چرب آزاد مطلوب نمیباشد.در واقع شکل مطلوب روغن همان تری گلیسیرید است .مشکل اسید چرب آزاد اینست که زمانیکه روغن کمی حرارت ببیند سریع دود میکند و این دود نشاندهنده اسید چرب آزاد میباشد و نقطه دود پایین می آید .اگر در این واکنش آنزیم لیپاز حضور داشته باشد این واکنش سریعتر اتفاق می افتد .این واکنش خود بخود در روغن رخ میدهد ولی آنزیم لیپاز باعث تسریع این فرایند میشود .فساد لیپولیز در تمام روغنها اگر آب داشته باشیم اتفاق می افتد .

مشکل اسید چرب آزاد اینست که نقطه دود روغن را پائین می آورد و مطلوب نیست چون مرحله فساد است .این فساد بیشتر در روغن هایی که منشا میوه ای دارند میباشد مثل روغن زیتون .نارگیل وپالم .اصلی ترین ناخالصی این روغن ها اسید چرب آزاد است.(تصفیه این روغن ها با سایر روغن ها متفاوت است ) علت وجود این فساد در این روغن ها اینست که منشا میوه ای دارند آب و آنزیم لیپاز دارند .فرایند لیپولیز را در روغن تصفیه شده نمی بینیم چون بخاطر دمای بالا آنزیم لیپاز از بین میرود .در روغن تصفیه شده اسید چرب آزاد تشکیل میشود ولی در اثر فرایند اکسیداسیون است .

در واقع یکی از نشان های فاسد شدن روغن اینست که روغن دود میکند .نقطه دود روغن بایستی بالا باشد تا هرچه حرارت بالا اعمال شود دود نکند مثلا اگرحرارت ۱۹۰درجه اعمال شود در صورت دود کردن یعنی نقطه دود پائین است و احتمال فاسد شدن میباشد .وقتی روغن به نقطه دود میرسد ترکیبش شروع به تغییر میکند و کف هایی بر روی آن تشکیل میشود که حاوی آکرولیین است وچشمرا میسوزاند.علت دود کردن روغن زیتون وجود کلروفیل های سبز زیتون است.

 

وقتي روغن به نقطه ي دود مي رسد، ترکيب آن شروع به تغيير مي کند و کف هايي روي آن تشکيل مي شود که حاوي آکرولئين است و چشم را مي سوزاند. بعد از هر بار استفاده از روغن، نقطه ي دود آن پايين مي آيد و براي همين، روغني براي چند بار سرخ کردن مناسب است که نقطه دود بالايي داشته باشد.
بعضي عوامل نقطه دود روغن را پايين مي آورند و به تخريب زودتر روغن کمک مي کنند که عبارتند از:
- مخلوط کردن روغن هاي گياهي با هم
 
- ورود ذرات خارجي در روغن
-وجود نمک در روغن
- ميزان حرارتي که روغن مي بيند -
- تعداد دفعاتي که روغن حرارت داده شده است
 
-مدت زمان حرارت - شرايط نگهداري روغن(بودن در معرض اکسيژن، نور و گرما 

 



دو شنبه 6 آذر 1391برچسب:, :: 21:55 ::  نويسنده : دانشجو ی کارشناسی دانشگاه آزاد شهر قدس

 

تفاوت اندیس اسیدي و اسیدیته:

 

اندیس اسیدي عبارتست از تعداد میلی گرم پتاس لازم براي خنثی کردن اسید هاي چرب آزاد موجود در یک گرم ماده چرب.در اندیس اسیدي قدرت اسیدي مهم بوده و نوع اسید چرب مهم نیست .اما در اسیدیته تعیین می شود که در 100 گرم ماده چرب چند گرم اسید چرب آزاد وجود دارد .

اندازه گیري عدد اسیدي واسیدیته:

چربی هاي خوراکی اعم از حیوانی و نباتی داراي مقدار معین و جزیی اسید چرب آزاد هستند ولی ممکن است در اثر عوامل فساد و رخ دادن واکنش هیدرولیز, این مقدار از حد معین تجاوز نماید .بنابراین اندیس اسیدي و اسیدیته از جمله شاخص هایی می باشند که به ما در تشخیص وجود فساد در روغن ها و چربی ها کمک می نمایند . اسیدیته روغن ها و چربی هاي خوراکی غالبا بر حسب اسیداولئیک  اندازه گیري می شود.

روش کار:

20 گرم نمونه روغن کنجد را توزین کرده و 10 سی سی اتانول و سپس 5 قطره فنل فتالئین به آن اضافه کرده و با سود 1/0نرمال تیتر کرده تا رنگ صورتی کم رنگی حاصل شود.

حجم سود مصرفی =6/0سی سی       نرمالیته=1/0                 وزن نمونه= 20 گرم

 

 

اسیدیته = 08/0

 

 

 

   قبل از تیتراسیون                                                   بعد از تیتراسیون

                               

 

 



شنبه 13 آبان 1391برچسب:, :: 22:15 ::  نويسنده : دانشجو ی کارشناسی دانشگاه آزاد شهر قدس

 

کِ‍فیر (به انگلیسیKefir) (به روسیКефир) نوشیدنی تخمیری حاصل از شیر و دانه‌های کفیر است که سر منشاء آن کوه‌های قفقاز در روسیه می‌باشد. دارای عطر و طعم خوشی بوده و می‌تواند همراه با عسل و سایر میوه‌ها مصرف شود. همچنین مصرف کفیر بر روی حرکت روده، سهولت در هضم، تقویت ایمنی، کاهش شدت و مدت اسهال، اختلال خواب، افسردگی و اختلالات زیاد فکری موثر می‌باشدو به بازسازی فلور میکروبی غشاهای مخاطی سراسر دستگاه گوارش کمک می‌کند. میکروارگانیزم‌های آن غیر بیماریزا بوده و برای تولید کفیر به مقدار زیادی لاکتوباسیلوس اسیدوفیلوس و ساکارومیسز کفیر، نیاز می‌باشد.: :
دانه ها کفير به شکل گل کلم هستند و هر دانه 3 تا 20 ميلي ليتر قطر دارد. آنها خود به خود به رشد و تکثير ادامه مي دهند. مقدار دانه هاي کفير تقريبا هر 14 روز دوبرابر مي شود. باکتري هاي کفير دي اکسيدکربن و مقدار کمي الکل توليد مي کنند. اين مقدار بستگي به مدت زماني دارد که در طي آن کفير تهيه مي شود و معمولا بين دو دهم درصد تا دو درصد
است.
اين نوشيدني تخميري همچنين مي تواند با داشتن انواع ويتامين ها و مواد مغدي جايگزين خوبي براي نوشيدني هاي مصنوعي باشد، به ويژه نوشابه هاي گازدار که داراي مواد شيميايي مضر هستند.
ویژگی‌های حسی
خواص کفیر، حاصل از اسید لاکتیک، دی اکسید کربن، اتیل الکل و ترکیبات آروماتیک در خلال تخمیر می‌باشد.
عواملی که خواص بی نظیر حسی را در کفیر ایجاد می‌کنند؛ طعم اسیدی ترش و نیرو بخش می‌باشد.غلظت و قوام کفیر، مانند ماست رقیق است.
عطر خوش کفیر به علت حضور دی استیل و استالدهید در محیط می‌باشد که دی‌استیل توسط استرپتولاکتیس دی‌استیل لاکتیس زیر گونه لئوکونوستوک تولید می‌شود.
ترشی و چربی کفیر، لذت بخش بوده که می‌تواند همراه با عسل و سایر میوه‌ها مخلوط و مصرف شود.
ترکیب کفیر، تغییر پذیر بوده و به عواملی همچون منبع چربی

 شیر، ترکیب دانه‌ها و تکنولوژی فرآوری کفیر مربوط

می‌شود. محصولات گوناگونی مانند؛ کفیر منجمد خشک شده،

کفیر شیر پس چرخ و قرص جویدنی کفیر از آن حاصل

می‌شوند. فرآیند تولید کفیر به دو صورت سنتی و صنعتی،

اندکی متفاوت می‌باشد که بازدهی روش صنعتی به مراتب

بیشتر خواهد بود.
فرآوری سنتی

در فرآوری سنتی، کفیر با اضافه کردن دانه‌های کفیر درست می‌شود. ابتدا شیر خام را می‌جوشانند و تا ۲۰-۲۵ درجه سانتیگراد سرد می‌کنند و ۱۰-۲۰٪ (عموماً ۵٪) دانه کفیر به آن اضافه می‌کنند. بعد از یک دوره تخمیر ۱۸-۲۴ ساعته، در دمای ۲۰-۲۵درجه سانتیگراد دانه‌های کفیر توسط فیلتر و یک صافی از شیر جدا می‌شوند و سپس خنک شده و در دمای سرد نگهداری می‌شود.کفیر را در دمای ۴ درجه سانتیگراد قرار می‌دهند تا پس از مدتی آماده مصرف می‌شود.
فرآوری صنعتی

در مرحله اول هموژنیزاسیون شیر، تا ۸٪ ماده خشک انجام می‌شود و در ادامه شیر در دمای ۹۰-۹۵درجه سانتیگراد به مدت ۵-۱۰ دقیقه حرارت داده می‌شود (پاستوریزاسیون)، سپس شیر را تا دمای ۱۸-۲۴ درجه سانتیگراد سرد کرده و با ۲-۸٪ محیط کشت کفیر (استارتر باکتری) در تانک، تلفیق می‌کنند که عمل تبخیر از ۱۸-۲۴ ساعت انجام می‌شود. در ادامه، لخته حاصله توسط پمپ جدا شده و در بطری‌ها توزیع می‌شود. پس از عمل آوری در دمای ۱۲-۲۴ درجه سانتیگراد یا ۱۰-۳۰ درجه سانتیگراد به مدت ۲۴ ساعت کفیر در دمای ۴ درجه سانتیگراد نگهداری می‌شود.
خواص کفیر:

1.
بهبود کارکرد دستگاه گوارش
2. تقویت سیستم ایمنی و دفاعی بدن در مقابل تهدیدات سلامتی از جمله سرطان های دستگاه گوارش
3. کاهش عوارض مصرف آنتی بیوتیک‌ها با متعادل نمودن باکتری های موجود در روده‌ها
4. میزان کلسیم بالا در عین کم بودن مقدار لاکتوز
5. موثر در زیبائی و شادابی پوست
6. موثر در کاهش کلسترول خون
7. آرامش بخش
محصولات تولید شده توسط کفیر

* کفیر منجمد خشک شده
که از کنسانتره شیر (ماده خشک ۳۶۰ گرم بر کیلوگرم)تخمیری استفاده می‌شود.
*  کفیر شیر پس چرخ
کفیر شیر پس چرخ یا شیر پس چرخ کشت یافته که یک محصول سنتی ساخته شده از شیر پس چرخ است.
* قرص‌های جویدنی کفیر
یک فرآورده پروبیوتیکی حاصل از کفیر است که حاوی ۵۰۰ میلیون سلول فعال در هر قرص بوده و دارای طعمی طبیعی می‌باشد.


شنبه 13 آبان 1391برچسب:, :: 22:9 ::  نويسنده : دانشجو ی کارشناسی دانشگاه آزاد شهر قدس

 

Fermentation Definition
Fermentation could be described as a process in which microorganisms change the sensory (flavor, odor,
etc.) and functional properties of a food to produce an end product that is desirable to the consumer. In
this chapter, particular emphasis is placed on how these changes are also beneficial in terms of extending
the shelf life of the product.
 
History
Humans are unable to survive without food and drink; therefore, the supply of these essentials has had a major
impact on the development of the human species and continues to do so even today. The rapidly increasing
world population necessitates that the amount of food wasted due to spoilage is kept to a minimum. Food
production is only one part of the process to ensure continuous, diverse, safe, food supplies to meet the consumer
demands. Food must also be stored and preserved to achieve this objective. The requirement to store
and preserve foods has long been recognized, from the time well before there was any knowledge of microbiology.
Fermentation, along with salting, cooking, smoking, and sun drying, is one of the earliest ancient traditions
developed by cultures all around the world to extend the possible storage time of foods. Before the
initiation of preservation technology, humans frequently had to choose between starvation and eating spoilt
foods and then suffer the possible consequences of this. For thousands of years, raw animal and plant ingredients
have been fermented. Fermented fruits were probably among the first fermented foods eaten [1,2]. The
           methods for fermentations were developed by trial and error and from the experiences of many generations.
 
Common Fermented Foods
A selection of the most common fermented foods that have wide geographical distributions are shown in
Table 9.1. The key type of microorganisms associated with these foods are also included.
216 Handbook of Food Preservation, Second Edition
 
Examples of the More Common Fermented Foods
Food Principal Ingredient Key Microorganisms
Wine Grapes Yeasts
Beer Barley Yeasts
Cider Apples Yeasts
Sake Rice Molds
Bread Wheat Yeasts
Yogurt Milk LAB
Cheese Milk LAB
Buttermilk Milk LAB
Kefir Milk LAB _ yeasts
Vinegar Grapes Yeasts followed
by Acetobacter
or Gluconobacter
Tempeh Soybeans Molds
Soy sauce Soybeans Molds _ LAB
_ yeasts
Pickled cucumbers Cucumbers LAB _ yeasts
Sauerkraut Cabbage LAB
Pickled olives Olives LAB _ yeasts
Fermented sausages Meat LAB _ molds
Note: LAB, lactic acid bacteria.
9.2 Fermentation as a Preservation Method
As new preservation techniques have been developed, the importance of fermentation processes for food
preservation has declined. Yet fermentation can be effective at extending the shelf life of foods and can often
be carried out with relatively inexpensive, basic equipment. Therefore, it remains a very appropriate method
for use in developing countries and rural communities with limited facilities. In addition, the nondependence
of fermentation on the use of chemical additives to the food appeals to the “more aware” consumer
market. The chemical composition of most foods is relatively stable; therefore, generally preservation is
based on eliminating microorganisms or controlling their growth and the overall composition of the
microflora. To reduce or prevent microbial spoilage of food, four basic principles can be applied:
1. Minimize the level of microbial contamination onto the food, particularly from “high-risk”
sources (asepsis)
2. Inhibit the growth of the contaminating microflora
3. Kill the contaminating microorganisms
4. Remove the contaminating microorganisms
Fermentations use a combination of the first three principles. Fermentations should not be expected to sterilize
substandard raw products, but rather should use high-quality substrates. Microorganisms can improve
their own competitiveness by changing the environment so that it becomes inhibitory or lethal to other organisms
while stimulating their own growth, and this selection is the basis for preservation by fermentation. A
number of different bacteriocidal and bacteriostatic factors that can be produced by lactic acid bacteria (LAB)
are shown in Table 9.2. Fermentation improves the safety of foods by decreasing the risks of pathogens and
toxins achieving the infective or toxigenic level, and extends the shelf life by inhibiting the growth of spoilage
agents, which cause the sensory changes that make the food unacceptable to the consumer.
Microbial Contamination of Foods
Foods are derived from other living organisms and during their development and preparation they are
continuously exposed to microbial contamination. The resultant contaminating microflora can have different
effects on the food. These include negative effects such as spoilage, where the food becomes unfit
for human consumption or health risks when infectious or toxigenic microorganisms are present.
Negligible effects on the food occur when the microflora does not cause disease or any detectable
changes in the food. However, benefits can also be reaped from the action of the microorganisms when
their activity brings about improvements in the appeal of the food. In developed countries, the improved
appeal is the major reason for microbial
fermentations of foods continuing today.
The nutrient content and intrinsic
properties of many raw foods make them
ideal environments for microbial replication.
The rate at which the microorganisms
grow depends not only on the intrinsic
properties of the food (pH, redox potential,
water activity, etc.) but also on the conditions
under which it is being stored, the
extrinsic factors, for example, temperature.
Therefore, many raw food types need to be
consumed soon after production to be of
high nutritional value. Without preservation
measures, delays lead to the nutrients
being degraded and utilized by the contaminating
 
A major consideration needs to be that under ideal conditions microorganisms can grow very rapidly,
being able to double in number in a short period of time. It must also be noted that there is a variation in
the optimum environmental conditions for different types and species of microorganisms, for example,
microorganisms can be categorized into broad groups such as aerobes and anaerobes depending on their
tolerance and use of oxygen and psychrophiles, mesophiles, and thermophiles based on the temperature
range optimum for their growth. In addition, the biochemical activity of different microorganisms varies
and may change in response to fluctuations in environmental factors, leading to a range of metabolic end
products (Table 9.3). By manipulating the environmental conditions, it is possible to select for specific
kinds of microorganisms that impart a particular taste, odor, texture, or appearance to the food. This is the
basis of fermentation.
Benefits of Fermented Foods
Microorganisms per se can be used as food sources, but in many instances it is their effects on other
food sources that are of major interest. The acceptability of a food to the consumer is based mainly on
its sensory properties. The sought-after sensory properties of fermented foods are brought about by the
biochemical activity of microorganisms. Fermented foods were developed simultaneously by many cultures
for two main reasons: (i) to preserve harvested or slaughtered products, which were abundant at
certain times and scarce at others and (ii) to improve the sensory properties of an abundant or unappealing
produce [1,3].
However, a range of benefits can be obtained from food fermentations, some of which are shown in
Table 9.4. Consequently, fermented foods and drinks still retain an important role in the human diet.
Fermentation has low energy demands and can often be carried out without sophisticated technology and
designated plants. The simple techniques mean that the procedures can often be carried out in the home
[4]. Also, a number of studies have shown that consumers regard fermented food products as healthy and
natural, increasing consumer demands and their profitability
.
 
 
 
 
 
 
 
 تعريف تخمير
تخمير مي تواند بصورت يك فرايند توصيف شود كه در آن ميكروارگانيسم‌ها حس رساني و ويژگيهاي عملياتي يك غذا را براي توليد يك محصول نهايي تغيير دهد بطوري كه براي مصرف كننده مطلوب باشد. در اين فصل، تاكيد ويژه روي اين است كه چگونه اين تغييرات میتوانند در افزایش طول عمر محصول مفید باشند.
 
تاريخچه
انسانها قادر به زنده ماندن بدون غذا و نوشيدني نيستند؛ بنابر اين ذخيره اين ضرورتها تاثير زيادي روي توسعه و پیشرفت بشر شده و تاكنون دارد. جمعيت رو به رشد امروزه نياز دارد كه مقدار غذاي از بين رفته بخاطر پوسيدگي به حداقل برسد. توليد غذا تنها يك بخش از فرايند براي تضمين ذخيره هاي غذايي ايمن، متنوع و مداوم براي برآورده كردن تقاضاي مصرف كننده مي‌باشد. غذا بايد براي رسيدن به اين اهداف نگهداري و ذخيره شود. نياز به نگهداري و ذخيره سازي غذا مدتها پيش قبل از اينكه دانشي راجع به ميكرو بيولوژي باشد شناسايي شده است تخمير در كنار نمک سود کردن، پختن، دود دادن و خشک کردن در آفتاب يكي از قسمتهاي قديمي توسعه يافته توسط فرهنگهاي جهاني براي گسترش زمان ذخيره سازي ممكن غذاها مي‌باشد. قبل از آغاز تكنولوژي نگهداري، انسان مجبور به انتخاب بين گرسنگي و خوردن غذاهاي پوسيده ومجبور به تحمل کردن نتايج احتمالي بود. هزاران سال است که عناصر گياهي و حيواني تخمير مي‌شوند. ميوه‌هاي تخمير شده اولين غذاهای تخمير شده خورده شده بود. متدها براي تخمير توسط خطا و آزمون توسعه مي‌يافتند.
غذاهاي تخمير شده‌ي عمومي
يك انتخاب از غذاهاي تخمير شده‌ي رايج كه توزيع‌هاي جغرافيايي گستره‌اي دارد، در جدول 1-9 نشان داده مي‌شوند. نوع چكيده ي ميكرو ارگانيسم‌ها مرتبط با اين غذاها، نيز موجودند.
تخمير بعنوان يك متد نگهداري
از آنجا كه تكنيكهاي نگهداري توسعه مي‌يابند، اهميت فرايندهاي تخمير براي نگهداري غذا كاهش مي يابند. هنوز، تخمير مي‌تواند در گسترش طول عمر غذاها موثر باشد. بنابر اين، اين متد در كشورهاي در حال توسعه و جوامع روستاي با تواناييهاي كم بسیار مناسب است. بعلاوه، عدم وابستگي تخمير براساس استفاده افزودنيهاي شيميايي به غذا به بازار مصرف كننده سيار آگاه مي‌شود. ساختار شيميايي اغلب غذاها نسبتاً مقاوم است بنابر اين عموماً نگهداري براساس زدودن ميكرو ارگانيسم‌ها يا كنترل رشد آنها و ساختار نهايي آنها از میکروفلورا مي‌باشد. براي كاهش يا جلوگيري از ضايعات ميكروبي غذا، چهار اصل اساسي استفاده مي شود:
1- كم كردن درجه‌ي آلودگي ميكروبي از غذا، بويژه از منابع با ريسك بالا
2- جلوگيري از رشد و آلوده كردن ميكروفلورا
3- كشتن ميكروارگانيسمهای آلوده کننده
4- زدودن ميكروارگانيسمهای آلوده كننده‌
تخميرها تركيبي از سه اصل اول را بكار مي‌برند. تخميرها نبايد در محصولات فام استرليزه، زير استاندارد باشند بلكه بيشتر بايد از لايه‌هاي با كيفيت بالا استفاده كنند. ميكروارگانيزم ها مي‌توانند رقابت خود را به تغيير محيط بهبود بخشند بنابر اين می توانند براي ساير موجودات زنده کشنده يا مرگ آور در زمان تخمين رشد آنها ‌شوند و اين انتخاب اساسي براي نگهداري توسط تخمير است. تعدادي از عوامل باكتريايي كه می توانند با لاكتيك و باكتري اسید لاکتیک (LAB) توليد شوند در جدول 2-9 نشان داده مي‌شوند. تخمير امنیت غذاها را بهبود می بخشد با كاهش ريسكهاي بيماري زا و داروي سمي بدست آمده از درجه‌ي غير مفيد رسمي بهبود بخشيده و طول عمر آنها را با  جلوگيري از عوامل ضايع افزايش مي‌دهند كه موجب تغييرات ثانويه مي‌شود كه غذا را غيرقابل قبول براي مصرف كننده مي‌سازد
. آلودگي ميكروبي غذاها
غذاها متشكل از ارگانيزم‌هاي زنده ای ‌هستند و در طول توسعه و آماده سازي آنها كاملاً عاري از آلودگي ميكروبي مي‌شوند. ميكروفلوراي آلوده شده حاصل مي‌تواند تاثيرات زيادي روي غذا داشته باشد. اينها شامل تاثيرات منفي مانند ضايعات اند كه غذا براي مصرف انساني نامناسب مي‌شود يا ريسكهاي سلامتي دارند وقتي ميكرو ارگانيزم هاي بيماري‌زا وجود دارند. تاثيرات متعددي روي غذا وقتي رخ مي‌دهد كه ميكروفلورا موجب بيماري يا تغييرات قابل شناسايي در غذا نشود بهر حال، مزايا مي‌تواند از عمل ميكروارگانيسم‌ها بدست آيد وقتي كه فعاليت‌ آنها تقريباً توسعه‌هاي در غذا ايجاد مي كند. در كشورهاي توسعه يافته، درخواست توسعه عمده ترین دليل اصلي براي تخمير ميكروبي غذاها امروزي است.
محتواي رژيمي و ويژگي ذاتي بسياري از غذاهاي خام آنها را محيط مناسبی براي ايجاد ميكروب مي‌كند.میزانی كه در آن ميكروارگانيزم‌ها رشد مي كنند به ويژگيهاي ذاتي غذا بستگي ندارد (pH، پتانسيل اکسیداسیون و احیا، فعاليت آبي و...) اما به شرايطي كه در آن ذخيره مي‌شوند، عوامل غيرذاتي براي مثال دما بستگي دارند. پس در مورد بيشتر انواع غذايي خام به مصرف شدن به موقع پس از توليد براي بالا رفتن ارزش غذايي توصيه مي‌كنند.اگرچه معيارهاي نگهداري، اخيرا به درجه‌هاي رژيمي استفاده شده توسط ميكروفلوري آلوده كننده مرتبط اند.
توجهي كه بايد شود اين است كه تحت شرايط ايده آل ميكرو ارگانيزم‌ها مي‌تواند بسيار سريع رشد كنند، قادر به دو برابر شدن در يك دوره زماني كوتاهند. همچنين بايد توجه شود كه تغييراتي در شرايط محيطي بهينه براي انواع و اجزاي ميكروارگانيزم ها وجود ندارد، براي مثال ميكرو ارگانيزم ها مي‌توانند به گروه‌هاي بزرگ مانند ميكروبهاي هوازي و غير هوازي بسته به تلرانس آنها و استفاده‌ي اكسيژن سايكروفيل، مزوفيل و ترموفيل بسته به رنج دماي بهينه براي رشد آنها تقسيم بندي مي شوند. بعلاوه، فعاليت بيوشيميايي ميكروارگانيزم‌هاي مختصر تغيير مي‌كند و ممكن است در پاسخ به تغييرات در عوامل محيطي، تغيير كند. با تغيير شرايط محيطي، انتخاب براي انواع خاص ميكرو ارگانيزم‌ها ممكن است كه يك مزه، بو يا شكل ظاهري خاص دارند. اين اساس تخمير است.
 
مزاياي تخمير
ميكرو ارگانيز م ها در هر per se  مي‌توانند بعنوان منابع غذايي استفاده شوند، اما در موارد زيادي اين تاثير آنها روي منابع غذايي ديگر است كه از جذابيت‌هاي بزرگ است. پذيرش غذا براي مصرف كننده اساساً براساس ويژگي هاي حسي آن است. ويژگي هاي حس ساز بسيار عالي غذاهاي تخمير شده تقريباً با فعاليت بيوشيميايي ميكرو ارگانيزم مي‌آيد. غذاهاي تخمير شده همزمان با توسعه فرهنگها براي دو دليل توسعه مي‌يابند: (i) براي نگهداري محصولات خرمن شده كه در زمان هاي خاصي محدود بودن (ii) براي بهبود ويژگيهاي حس ساز يك محصول معدود.
بهرحال رنجي از مزايا مي‌تواند از تخميرهاي غذا بدست آيد. در نتيجه غذاهاي تخمير شده نوشيدنيها هنوز نقش مهمي در رژيم انسان دارند. تخمير تقاضاي انرژي کمی دارد و مي‌تواند بدون تكنولوژي پيچيده و طرحهاي طراحي شده درك شود. تكنيكهاي ساده بدان معناست كه توليد كنندگان مي‌توانند اغلب در خانه‌اشان انجام دهند.
 


شنبه 13 آبان 1391برچسب:, :: 17:58 ::  نويسنده : دانشجو ی کارشناسی دانشگاه آزاد شهر قدس

 

همبرگر يكي از فراورده هاي گوشتي بوده كه از طريق فرمولاسيون و اختلاط مواد اوليه مجار حاصل مي شود . فرآيند تهيه همبرگر كاملاً ساخته شده ابوده و مهترين مرحله آن آماده سازي مواد و اختلاط آنها مي باشد . نكته بسيارمهم در مورد صنايع غذايي و به ويژه همبرگر كه داراي مصرف عمومي بوده ، رعايت بهداشت و كنترل كيفيت است.جهت كنترل كيفيت صحيح بايد مواد اوليه ، مراحل مختلف فرايند توليد و در نهايت مصول بطور مستمرو مطابقاستاندارد آزمايش و بررسي شوند .
وضعيت محصول از لحاظ ارزش غذائي ، بهداشت و قيمت تمام شده در ارتباط مستقيم با مواد اوليه مي باشد ، هر يك از مواد اوليه نقش خاصي درمحصول ايفا نموده ،بنابراين انتخاب نوع و ميزان مصرف آن بايستي دقيق انجام شود. تركيب درصد مواد مصرفي با توجه به حدود استاندارد و نيز سليقه مصرف كنندگان تعيين مي شود .
نحوه انجام صحيح فرايند تهيه همبرگر تا حد زيادي وابسته به انتخاب دستگاه هاي مناسب و كار آمد است. اصولاً ماشين آلاتي كه درصنايع غذايي استفاده شده مي بايست از جنس فولاد ضد زنگ بوده ودرطراحي وساخت آن نكات بهداشتي را كاملاً در نظر داشت.
هر واحد توليدي علاوه بر تجهيزات خط توليد ، نيازمند تاسيسات بنيادي و اوليه ازقبيل آب ، برق ، گرمايش ، سرمايش و ... بوده كه مي بايست متناسب با ظرف يت توليد واحد و تجهيزات خط توليد انتخاب شوند . جهت انجام فرايند توليد و نيز خدمات پشتيباني نياز به سالن وساختمان بوده كه مساحت آنها با توجه به اصول مهندسي صنايع تعيين مي گردد .
انواع تقلب در فرآورده های گوشتی:
انواع سوسیس و کالباس،همبرگر از فرآورده‌های گوشتی رایج در کشور هستند، شاید صنایع گوشت بیشترین امکان تقلب را در بین گروههای مختلف مواد غذایی داشته باشند زیرا که مواد اولیه پس از مخلوط شدن و یکنواخت شدن در ظاهر، قابل شناسایی نیستند. فلسفه تولید فرآورده‌های گوشتی در ابتدا این بوده که از مجموعه گوشت وترکیبات دیگر، مثل آرد و شیرخشک وسویا و... محصولی به وجود بیاید که علاوه بر انرژی زیادی که برای انجام فعالیت‌های روزمره به وجود می‌آورد، قیمت تمام شده کمتری نسبت به گوشت خالص و در کنار همه اینها، طعم و مزه دلخواهی داشته باشد. تفاوت اصلی در کیفیت و قیمت فرآورده‌های گوشتی در میزان گوشت استفاده شده دراین محصولات و در مرحله بعدی نوع گوشت از نظر تقسیم بندی است، بنابراین اول تقلب می‌تواند استفاده بیشتر از محصولات ا رزانتر مثل آرد و سویا و... باشد.
تجهيزات اساسي خط توليد همبرگر شامل گيوتين ، چرخ گوشت ، ميكسر ، بلندر، همبرگرزن و بسته بندي واكيوم مي باشد .
الف ) گيوتين :
اين دستگاه جهت قطعه قطعه كردن گوشتهاي منجمد بي استخوان استفاده مي شود و داراي ظرفيت و ابعاد گوناگون مي باشد
ب ) چر خ گوشت :
گوشت منجمد با استخوان ابتدا قضابي شده و سپس چرخ مي شود.
ج) ميكسر- بلندر:
دستگاه ميكسر- بلندر ، به عنوان يكي از مهمترين ماشين آلات خط توليد بحساب مي آيد . به وسيله اين دستگاه خميرنهايي همبرگر شامل كليه مواد اوليه گوشتي وغير گوشتي است ، تهيه مي شود . اين دستگاه شامل دو قسمت مخلوط كردن مواد اوليه وچرخ مجدد ميباشد شود.
 
د) همبرگر زن :
همبرگرزن خمير آماده شده توسط ميكسر- بلندر را با توجه به قالب آن به8 اشكال و اوزان مختلف تبديل نموده و بطور اتوماتيك توس كاغذ مومي پوشش گذاري مي كنند . نحوه كار دستگاه بدين صورت است كه خمير همبرگر درمحفظه ورودي آن ريخته شده و توسسط هواي فشرده و رفت و برگشت يك تيغه بشكل قالب دستگاه در مي آيد .
در ضمن دستگاه همبرگر زن داراي يك نوار نقاله متحرك بوده كه موجب حركت قطعات همبرگر مي شود .
ه) دستگاه انجماد سريع همبرگر:
با توجه به نقش مهم بسته بندي مناسب در طول مدت نگهداري و شرايط بهداشتي عرضه همبرگر بكارگيري بسته بندي واكيوم امري لازم مي باشد .
 
 
 
 
روش توليد همبرگر
 
جهت تهيه همبرگر در كارخانجات معمولاً از لاشه هاي گاو و با توجه با كمبود گوشت تازه به طور كلي ويا كمبود فصلي گوشت تازه اكثرازلاشه هاي يخ زده استفاده مي شود.جهت استخوان گيري،لاشه هاي منجمد گاو بايستي ابتدا ديفراست شوند. مطلوبترين روش نگهداري لاشه هاي منجمد در دماي16-15درجه سانتيگراد،تازمان كارد خورشدن لاشه ها مي باشد.پس ازديفراست لاشه ها روي تخته هاي چوبي يا پلاستيكي مخصوص قرار گرفته ،گوشت وچربي از استخوان جداگشته وپس از قطعه كردن براي چرخ شدن آماده مي گردد.دراينجا حتي المقدور چربي وپيه هاي زائد،تاندونها واحتمالا تكه هاي باقيمانده استخوان از گوشت جدامي گردد ودر خاتمه اين مرحله گوشت به قطعات حدود250گرمي تقسيم مي شود، چون در اين مرحله كليه اعمال توسط دست كارگران انجام مييابد لازم است كه بهداشت فردي در تمام مراحل رعايت گرددوحتي المقدور به گوشت فشار نيايد زيرا گوشت له شده درحين نگهداري به حالت انجماد تغيير رنگ مي يابد.قطعات گوشت آماده شده به درون چرخ گوشت منتقل شده ودرآنجا دراثر حركت دوراني تيغه ها برروي پنجره چرخ گوشت ،خرد يا اصطلاحا چرخ مي شود.امروزه همبرگرها اغلب دراوزان 100گرمي به ضخامت 8/.-6/.سانتي متروقطر 13-12سانتي متر به صورت گردشكل گرفته و روي كاغذ مومي وپارافينه قرارداده مي شود. عموما قطعات گوشت يكباربا پنجره mm130چرخ مي شودو سپس همراه باساير مواد اوليه يكبار ديگر دردستگاه مخلوط كن چرخ گوشت با پنجره mm 5/2چرخ مي گردد، موضوع قابل توجه اينست كه هيچگاه نبايد ازحداكثرظرفيت دستگاهها استفاده كرد،زيرادراين صورت ضمن چرخ شدن، حرارت گوشت بالا رفته ومحيط مناسبي براي رشد وتكثير ميكروبهاي موجود،فراهم مي گردد.
 
گوشت همراه با ساير مواد اوليه كه آنها نيز قبلا آماده كرده اند براساس فرمول مورد نظر در نسبتهاي معين به درون محفظه دستگاه مخلوط كن چرخ گوشت منتقل مي شود ابتدا مواد محتوا به اندازه كافي توسط بازوهاي مخلوط كن هم زده مي شوندتا خمير يكنواختي حاصل گردد و سپس خمير حاصل با تيغ وپنجره 5/2ميلي متري چرخ مي شود .خمير چرخ شده توسط تسمه نقاله يا ظروف پلاستيكي 25تا65 كيلويي به درون محفظه همبرگر منتقل مي شود.در كارخانجات مدرن عمل همبرگر زني وفرم بندي به صورت اتوماتيك صورت ميگيرد وخمير همبرگر به اشكال واندازهاي گوناگون و دلخواه درآمده وبر روي كاغذهاي مومي يا پارافينه قرار مي گيرد.عموما دستگاه طوري تنظيم مي شود كه 5يا10همبرگر برروي هم تشكيل يك بسته را مي دهند وتوصيه ميشود جهت سهولت وسرعت انجماد وهمچنين سرعت ديفراست همبرگرها به هنگام مصرف وبالطبع كاهش امكان گسترش بارميكروبي،بيش از 5عددهمبرگر به روي هم گذاشته نشود.پس خاتمه عمل فرم بندي قطعات شكل يافته،همبرگرها برروي سيني ها چيده شده وسيني ها پرشده برروي قفسه هاي چرخ دار قرارداده شده وقفسه به داخل تونل يا سالن انجماد كه داراي برودت 40- الي35- درجه سانتيگراد است روانه ميگرددتا اينكه منجمد گرديده ،برودت آنها به18- درجه سانتي گراد برسد.پس از انجماد همبرگرها درون كارتن هاي باظرفيت 12،10،9و18كيلويي بسته بندي مي شوند وتازمان مصرف درسردخانه ها با انجماد 18-درجه سانتي گراد نگهداري مي شوند.
 
 
 
 
 
کنترل کیفیت همبرگر
 
 انواع آزمايش هاي شيميايي، ميکروبي، فيزيکي و حسي بر روي گوشت و فراورده هاي آن انجام مي پذيرد. در صنعت توليد همبرگر از آزمايش هاي شيميايي بيشتر به منظور تعيين درصد ترکيبات تشکيل دهنده مواد اوليه و فراورده هاي نهايي استفاده مي شود....
 
در کارخانجات فراورده های گوشتی انواع آزمايش هاي شيميايي، ميکروبي، فيزيکي و حسي بر روي گوشت و فراورده هاي آن انجام مي پذيرد. در صنعت توليد همبرگر از آزمايش هاي شيميايي بيشتر به منظور تعيين درصد ترکيبات تشکيل دهنده مواد اوليه و فراورده هاي نهايي استفاده مي شود.
مهم ترين اين ترکيبات عبارتند از: پروتئين، خاکستر، رطوبت، چربي و کربوهيدرات . قسمت اعظم ترکيبات مواد غذايي را آب تشکيل مي دهد. گوشت هاي مختلف داراي درصد مختلف رطوبت از 60 تا 70 درصد است. اندازه گيري مقدار آب يا رطوبت در ماده غذايي از نظر تشخيص خلوص و قابليت نگهداري مواد غذايي حايز اهميت است. روش هاي متداول اندازه گيري رطوبت مواد غذايي استفاده از کوره الکتريکي تحت خلاء، روش تقطير و روش هاي سريع است. ميزان رطوبت يا آب يکي از فاکتورهاي اساسي تهيه و قالب بندي همبرگر است و چنانچه ميزان آب مواد اوليه همبرگر قبل از فرم گرفتن بيش از حد معمول باشد و مواد جاذب مثل آرد سوخاري در فرمول کم باشد، مخلوط اوليه دچار نقص خواهد شد. ضمنا درصد پايين مواد اتصال دهنده از قبيل آرد سوخاري مي تواند در يکنواخت سرخ شدن همبرگر خلل ايجاد کند. پروتئين نيز از فاکتورهاي قابل اندازه گيري و مهم در صنعت همبرگر است. ميزان پروتئين نهايي در همبرگر وابستگي مستقيم به مواد تشکيل دهنده همبرگر که مهم ترين آن گوشت است، دارد.
 
گوشت با پروتئيني بين 22 ـ 18 درصد، يکي از مواد تشکيل دهنده اصلي همبرگر است. در محصولاتي از قبيل کباب لقمه، تخم مرغ و در همبرگر معمولي سويا به کار برده مي شود. مواد اوليه مي تواند در تعيين پروتئين نهايي تاثير مستقيم داشته باشد. يکي از روش هاي اندازه گيري پروتئين روش کلدال است. اصول آن بر طبق ميزان ازت تام در نمونه آزمايش است. با اين روش ضريب پروتئين ماده غذايي به دست مي آيد که نشان دهنده مقدار پروتئين است. ميزان املاح موجود در ماده غذايي يا بهتر بگوييم خاکستر، از طريق حرارت دادن مواد در کوره تعيين مي شود. فلزات و شبه فلزات مثل سديم، پتاسيم، منيزيم، منگنز، کلسيم، آهن و املاحي مثل کربنات، فسفات و سولفات به مقدار کمتر از طريق اندازه گيري خاکستر به دست مي آيد. ميزان خاکستر همبرگر با افزايش ميزان نمک، سويا و ادويه افزايش مي يابد که با کنترل مي توان به درصد خاکستر پي برد. نشاسته يا کربوهيدرات قسمت عمده غلات و حبوبات را تشکيل مي دهد. با توجه به اينکه در خط توليد فراورده هاي گوشتي سويا و آرد سوخاري استفاده مي شود، ميزان کربوهيدرات نهايي حايز اهميت است.
 
زياد بودن مقدار نشاسته در فرمول همبرگر موجب مي شود که هنگام پخت، واکنش قهوه اي شدن غير آنزيمي پديد آيد و به همين علت رنگ همبرگر سرخ متمايل به قهوه اي تيره مي شود. از طرف ديگر مقادير کم مواد نشاسته اي و درصد بالاي گوشت، زمان حرارت دهي لازم براي رسيدن به رنگ مطلوب سرخ شده در همبرگر را کمتر کرده و رنگ حاصله نيز قرمز متمايل تر خواهد بود. چنانچه ميزان آرد سوخاري در فرمول برگر زياد باشد بافت همبرگر به ويژه سطوح خارجي آن ترد و شکننده مي شود. از آن جهت که نشاسته محلول فهلينگ را احيا نمي کند مي توان براي اندازه گيري نشاسته از آن استفاده کرد. البته قبل از آن بايد هيدروليز کامل انجام گيرد. چربي نيز يکي از فاکتورهاي مهم براي اندازه گيري در همبرگر است. عموما ميزان چربي همبرگر تابع درصد گوشت مصرفي در فرمول آن است. گوشت مصرفي نيز با توجه به اينکه از کدام قسمت عضلاني دام استفاده شود داراي درصدهاي مختلف چربي است به طور مثال قسمت شکمي يا قلوه گاه ميزان چربي بالاتري نسبت به چربي قسمت گردن و سردست دارد. طبيعتا هر چه ميزان گوشت مصرفي بالاتر باشد چربي همبرگر بيشتر و هرچه ميزان چربي بيشتر باشد تردي و آبداري همبرگر بيشتر خواهد بود.
همچنين پخش ذرات چربي در مواد اوليه مي تواند در کيفيت همبرگر موثر باشد بدين صورت که هر چه پراکندگي ذرات چربي بيشتر و اندازه آن کوچک تر باشد کيفيت همبرگر بالاتر مي رود و همچنين قطر سوراخ هاي چرخ گوشت و نحوه اختلاط مواد اوليه از عوامل موثر در پراکندگي چربي در مواد اوليه است. براي اندازه گيري چربي متداول ترين روش استفاده از حلال هاي آلي است که در روش (سوكسله) استفاده مي شود. از جمله آزمايشات ميکروبي در صنعت همبرگر عبارت است از شمارش کلي ميکروبي، شمارش کلي فرم ها، جست وجو و شمارش استافيلوکوکوس اوريوس، جست وجوي سالمونلا و در صورت وجود شمارش کپک و مخمر.
 
شمارش کلي ميکروبي مبناي قضاوت کيفيت بهداشتي يک ماده غذايي است. اين روش در تعيين شرايط بهداشتي و کنترل دما حين توليد و نگهداري محصول، تعيين ميزان فساد ماده اوليه، قابليت نگهداري، بالا رفتن درجه حرارت يخچالي که مواد غذايي فساد پذير در آن نگهداري مي شود، کليه مواد خاصي که به کارخانه وارد شده و همچنين محصولات توليدي تحت آزمايش هاي دقيق ميکروبي قرار مي گيرد، استفاده مي شود. در اين محصولات، ترکيبات مغذي و رطوبت لازم براي رشد و تکثير انواع ميکروب ها و قارچ ها در روي آنها وجود دارد. به طور کلي آلودگي ميکروبي کيفيت و قدرت حفظ و نگهداري محصول را تقليل مي دهد. فراورده هاي برگر به صورت منجمد عرضه و توزيع مي شود، با فرض اينکه در طول حمل و نگهداري از حالت انجماد خارج نشوند ميزان آلودگي در مرحله توزيع بسيار نزديک به وضعيت فراورده، بعد از انجماد است. غالبا طي دوره نگهداري در سردخانه بار ميکروبي همبرگر به مرور زمان به تدريج کاهش مي يابد که نشانگر اثر شوک حاصل از انجماد بر روي ميکروارگانيسم هاي همبرگر است. از نقطه نظر فيزيکي ميزان جمع شدن و افت وزني از فاکتورهاي قابل بررسي است.
 
يکي از فاکتورهاي کيفي مهم در ارزشيابي همبرگر ميزان کاهش قطر همبرگر به هنگام پخت است. از عوامل تاثيرگذار در قطر همبرگر چربي، گوشت، رطوبت و سويا است. سويا از کاهش قطر همبرگر تا حدودي جلوگيري مي کند. ولي گوشت، چربي و رطوبت رابطه مستقيم با کاهش آن دارد. به طوري که هر چه ذرات بزرگ تر و سوراخ هاي چرخ گوشت درشت تر باشد اتصال همبرگر ضعيف تر و جمع شدگي بيشتر مي شود. از ديگر فاکتورهاي فيزيکي هفت وزني است. هنگام پخت همبرگر هميشه مقداري چربي و عصاره گوشت خارج مي شود. با افزايش گوشت در محصول نهايي متعاقبا درصد چربي نيز افزايش يافته و افت وزني در هنگام پخت بيشتر مي شود. اولا چربي بيشتري مذاب مي شود و ثانيا عدم وجود سويا در محصول نهايي خروج عصاره گوشت را افزايش مي دهد. زيرا سويا خاصيت جذب آب و چربي را دارد که در صورت عدم استفاده در مواد اوليه همبرگر افت وزني بيشتر مشاهده مي شود. همچنين خروج عصاره همبرگر باعث کاهش آبداري و تردي همبرگر مي شود.
 
ارزيابي حسي نيز در کنار آزمايش هاي مختلف قابل بررسي است. اين روش طريقي است که مصرف کننده انجام مي دهد. در اين روش عطر، طعم، رنگ و بافت محصول مدنظر قرار مي گيرد. از جهت ارزشيابي، محصولاتي که درصد گوشت بيشتر و درصد کربوهيدرات کمتر داند، قابليت بهتري دارند. زيرا محصولات با درصد گوشت بالا از جهت شکل ظاهري حالت براق و آبدار دارند در صورتي که محصولات با کربوهيدرات بالا بعد از پخت رنگ ظاهري قهوه اي و بدون جلا پيدا مي کنند. ميزان گوشت، چربي، رطوبت و سويا در تردي محصول موثر است. با نگهداري طولاني محصول نهايي، حالت آبداري همبرگر به علت تصعيد رطوبت کاهش مي يابد. به طور کلي ميزان اختلاط و اندازه مواد سازنده همبرگر، ميزان مواد و حدود ترکيب آنها همچنين يکساني شرايط در فرآيند توليد در يکنواختي ويژگي هاي حسي همبرگر موثر است. بافت همبرگر نيز رابطه مستقيم با موادي از قبيل آرد سوخاري دارد به اين جهت که اين مواد سازنده باعث انسجام و چسبندگي بيشتر محصول نهايي مي شود که در صورت کمبود در مواد اوليه بافت همبرگر قوام و فرم اصلي خود را از دست مي دهد.


شنبه 13 آبان 1391برچسب:, :: 17:56 ::  نويسنده : دانشجو ی کارشناسی دانشگاه آزاد شهر قدس

 

انسان در طی سالیان متمادی به روشهای ابتدایی و سنتی از شیر، فرآورده های مختلف تهیه می کرده است. به تدریج روند بهینه سازی صنعت شیر متناسب با نیاز انسان شهر نشین تکامل و پیشرفت نمود. در حال حاضر در میان صنایع غذایی جهان ، صنعت شیر و فرآورده های آن از جایگاه ویژه ای برخوردار است، بطوری که اساس اقتصادی بسیاری از کشورها بر این صنعت استوار است. در ایران عمر صنایع نوین شیر به نیم قرن میرسد در حالی که هزاران سال پیش همگام با بعضی از اقوام دیگر خاور نزدیک ایران نیز از پایه گذاران صنایع سنتی شیر محسوب شده است. با توسعه و گسترش تکنولوژی در صنایع شیر و تولید انواع محصولات مختلف در این زمینه ، مصرف این محصولات نیز به تدریج در سطح عموم مردم بالا رفته است. تا چند سال پیش تنها چند نوع پنیر در بازار مصرف موجود بود ولی با تولید انواع مختلف پنیر توسط واحدهای تولید کننده ، به تدریج مردم ایران نیز با انواع پنیر های دیگر آشنا گردیدند. در حال حاضر جامعه ایرانی ، دیگر با پنیر هایی که نام خارجی دارند بیگانه نیستند و این محصولات جایگاه مصرفی در رژیم غذایی روزانه مردم یافته اند .پنیر فرآورده غذایی است که از لخته شدن کازئین شیر بوسیله مایه پنیر ،یا هر ماده منعقد کننده دیگر تولید میشود. معمولا در تهیه پنیر از شیر گاو استفاده میکنند، گرچه گاهی شیر بز ،گوسفند و یا حتی گاومیش هم به کار میرود. پنیر مایه، آنزیمی است به نام رنین که در قدیم از بافت داخلی شکم گوساله (شیردان بره یا گوساله) به دست می آمد. امروزه با کشت برخی از میکروارگانیسم ها آنزیم جایگزینی تهیه می گردد که به عنوان پنیر مایه کاربرد دارد. رنگ طبیعی پنیر از سفید تا زرد متغییر است. به برخی از انواع پنیر هم ادویه اضافه میکنند که به دلیل ایجاد تنوع انواع پنیر میباشد. انواع مختلف پنیر ، به میزان چربی شیر، مدت زمان و نحوه عمل آوردن پنیر بستگی دارد. از دیگر عوامل موثر میتوان به رژیم غذایی حیوانی که شیر آن مورد استفاده قرار گرفته و همچنین نوع طعم دهنده های افزوده شده به پنیر اشاره نمود. پارمزان، سوئیسی، موزارلا، چدار، محلی، خامه ای، پیتزا و ....همه از انواع پنیر هستند. اولین کارخانه تولید پنیر در سوم فوریه 1815 میلادی در سوئیس کار خود را آغاز نمود. فرانسه و ایتالیا دو کشوری هستند که بیشترین تنوع را در تولید پنیر دارند.
 
تهیه پنیر:
شیر متشکل از چربی ، پروتئین ، لاکتوز، آب و مواد معدنی می باشد . از انعقاد شیر بوسیله ترشی یا مایه پنیر و سپس آب گیری از آن حاصل می شود. در حقیقت انعقاد کازئین باعث محبوس کردن قسمت عمده چربی و مقداری از لاکتوز ، و آب و مواد معدنی میشود .مایع سبز رنگ باقی مانده هم آب پنیر است . آب پنیر عمدتا لاکتوز ، پروتئین منعقد نشده(سرم) و مواد معدنی است. پنیر برحسب رطوبت آن به انواع سخت، نیمه سخت، نرم و..... تقسیم می شود. پنیرهای سخت و نیمه سخت قابلیت نگهداری بیشتری دارند . کنترل از دست دادن آب ، مهمترین قسمت در فرآیند پنیر سازی است . مقدار آبی که از دست داده می شود به سه عامل بستگی دارد. حرارت، PH و روشی که شیر لخته شده ، بریده می شود . کاهش مقدار آب بسیار مهم است ، زیرا سفتی و کیفیت (قابلیت) نگهداری پنیر را تعیین می کند.
 
ارزش غذایی پنیر:
پنیر یکی از محصولات با ارزش شیر است و دارای ارزش غذایی بسیار خوبی است . در پنیر سازی قسمتی از ویتامینهای محلول در آب پنیر شده ، از بین می رود ولی بیشتر مواد مغذی شیر در دلمه پنیر باقی می ماند. میزان ویتامین A پنیر به جز پنیرهایی که از نظر چربی فقیر هستند ، بالاست. ارزش غذایی پنیر در درجه اول مربوط به مواد پروتئینی آن است، اسیدهای آمینه پنیر از نظر تنوع بسیار کامل بوده و حاوی کلیه اسیدهای آمینه ضروری می باشد. قابلیت هضم پروتئین پنیر بیشتر از گوشت است و هرچه پنیر بیشتر برسد ، قابلیت هضم آن بهتر و زیادتر می شود . پنیر یکی از غنی ترین منابع طبیعی کلسیم غذایی نیز می باشد. مقدار حقیقی ویتامین پنیر بسیار گوناگون است و این امر بستگی به کیفیت شیری دارد که در تولید پنیر بکار برده میشود.
 
برخی از انواع پنیر:
 
پنیر سوئیسی:
این نوع پنیر شکل خاصی دارد و در وسط قالب این پنیرها چشمک وجود دارد .کشور سوئیس 450 نوع پنیر مختلف تولید می کند که این پنیرها را به 5 طبقه تقسیم بندی می کنند : پنیرهای خیلی سفت، پنیرهای سخت، نیمه سخت، نیمه نرم و نرم .معمولا در تهیه 99 درصد از پنیرهای سوئیسی از شیر گاو استفاده می شود و برای تهیه 1 درصد باقی مانده از شیر بز یا گوسفند استفاده می شود .در انواع پنیرهای سوئیسی که سوراخ دار است از باکتریها استفاده می شود. اسید لاکتیک که علاوه بر گاز دی اکسید کربن آزاد می کند که این گاز تولید حبابهایی می کند که به شکل چشمکهای متعدد در پنیر به چشم می خورند. هنگامی که پنیر را ورقه کنیم این سوراخها کاملا دیده می شود. به دلیل وجود این سوراخها ، صنعت تولید به این دسته پنیرها ، لقب پنیرهای چشم دار داده است.
پنیر چدار:
 
نوعی پنیر زرد رنگ است که اولین بار در کشور انگلستان در شهر چدار واقع در سامرست تهیه شد. کیفیت این پنیر بسته به مناطق مختلف با هم تفاوت دارد. چدار همواره معروفترین پنیر انگلستان محسوب می شده است. برای تهیه این نوع پنیر ، لخته های حاصل از انعقاد پنیر را به قطعات کوچک برش می دهند تا آب پنیر موجود در آن خارج شود .برای بهتر کردن رنگ این پنیر از رنگهای گیاهی استفاده می شود. رنگ این پنیر را از آناتو که عصاره نوعی گیاه گرمسیری است می گیرند و این ماده ، رنگ نارنجی مانندی را به پنیر چدار میدهد . رنگ خاص این نوع پنیر باعث می شود که اگر در جایی نام پنیر را هم رویش ننوشته باشند افراد صرفا با دیدن رنگ پنیر ، نوع آن را تشخیص دهند. در آمریکا، به برخی از انواع پنیر چدار، رنگ اضافه نمی کنند و تحت عنوان پنیر چدار سفید یا پنیر ورمونت به فروش می رسد. پنیر چدار از انواع پنیر رسیده محسوب میشود لذا برای تولید آن پنیر باید طی مدت طولانی در شرایط خاص نگهداری شود.
 
پنیر فتا:
 
پنیر فتا از انواع پنیر رسیده در داخل آب نمک قرار می گیرد. این نوع پنیر را فقط از شیر بز یا گوسفند تهیه می کنند . پنیر را پس از تهیه ، نمک زده و داخل آب نمک یا خود آب پنیر نمک زده به مدت 3 تا چند ماه نگهداری می کنند ، پنیر فتا سفید رنگ و دارای انواع مختلفی از نرم تا نیمه سفت می باشد و میزان نمک آن هم از متوسط تا بسیار شور متفاوت است . میزان چربی آن از 30 تا 60 درصد در حال خشک متغییر است. اما معمولا از شری که تقریبا 45% چربی دارد ، تهیه می کنند. روی پنیرهای فتا را با نوعی پوشش حفاظت کننده می پوشانند.
 
پنیر خامه ای:
نوعی پنیر نرم سفید است که طعم ملایمی دارد. تفاوتی که این پنیر ها با پنیر دیگر دارد ، نیاز به رسیدن در شرایط خاصی ندارد. پنیر خامه ای اولین بار در سال 1872 در ایالات متحده آمریکا تهیه شد .در تهیه آن به جز شیر کامل (شیری که چربی آن گرفته نشده است) از خامه هم استفاده شده بود. سپس در سال 1880 یک تولید کننده پنیر آن را داخل فویل ، بسته بندی و عرضه کرد و نام این پنیر را فیلادلفیا گذاشت. از آنجا که در تهیه این نوع پنیر از شیر کامل به علاوه خامه استفاده می کنند ، میزان چربی این نوع پنیر بالا می باشد.
 
پنیر پارمزان:
نوعی پنیر سخت است. این نوع پنیر از شیر تازه که مقداری از چربی آن را گرفته اند به دست می آید . پنیر پارمزان تا 2 سال قابل نگهداری است . موارد استفاده از این پنیر زیاد است ، میتوان رنده شده آنرا روی انواع پاستا ریخت. همچنین در تهیه انواع سسها از جمله سس آلفردو از این پنیر استفاده می شود.
پنیر پیتزا:
نوع خاصی از پنیر است که در اثر حرارت روی غذای مورد نظر به خصوص پیتزا آب می شود، در عین حال، حالت کشداری پیدا می کند. معمولا روی انواع پیتزا از این پنیر می ریزند تا اجزای تشکیل دهنده پیتزا را به هم بچسباند و از ریختن مواد هنگام خوردن جلوگیری نماید. بعضی ها این پنیر را با پنیر موزارلا اشتباه می گیرند. در حالی که فرآیند این دو نوع پنیر کمی با هم متفاوت است.
 
پنیر پرورده:
این گروه از پنیرها از پخت و اختلاط چند نوع پنیر حاصل می شود و به اشکال مختلف ورقه ای، سه گوش و یا هر شکل دیگری عرضه می گردد.
 
پنیر موزارلا:
نوعی پنیر تازه ایتالیایی است که از شیر گاومیش و در خارج از ایتالیا از شیر گاو تهیه می شود. در انواع پنیر پیتزاها به همراه گوجه فرنگی حلقه شده و ریحان مصرف می شود ، همچنین گاهی این پنیر را به تنهایی نیز می خورند. پنیر موزارلا در انواع تازه ، دودی و یا نیمه سخت عرضه می شود. جهت حفظ حالت طبیعی پنیر (البته تنها چند روز) این پنیر را در آب پنیر برای مدتی نگهداری می کنند. نام این پنیر از گویشهای جنوب ایتالیا گرفته شده است . برای تهیه این پنیر ماده حاصل از انعقاد شیر را با آب پنیر داغ مخلوط و آن را ورز می دهند تا لخته شود.
 
مراحل تهیه پنیر
در ایران، پنیر به دو روش سنتی و صنعتی تهیه می شود، در روش صنعتی از شیر پاستوریزه برای تولید پنیر استفاده میشود. مرحله اول در تهیه پنیر ، شیر را در دمای 63 درجه سانتیگراد به مدت 30 دقیقه پاستوریزه میکنند و یا به مدت 15 ثانیه در دمای 72 درجه سانتیگراد حرارت میدهند. مرحله دوم سرد کردن شیر است. مرحله سوم ، ترش کردن شیر می باشد. به این ترتیب که مایه پنیر را به شیر اضافه نموده و هم بزنید، 30 الی 60 دقیقه زمان لازم است تا شیر لخته شود. مرحله چهارم ، گرفتن آب پنیر و فشرده کردن آن است. هدف از این مرحله خارج کردن آب پنیر و کنترل رطوبت و بافت پنیر می باشد. با پرس می توان پنیر را به صورت قالهای مکعبی یا اشکال دیگری که مورد نظر می باشد شکل داد. مرحله بعدی، نمک زدن و یا در آب نمک قرار دادن پنیر است . مراحل تهیه پنیر به روش صنعتی و پاستوریزه به شرح ذیل است :
1.صاف کردن شیر
2.پاستوریزاسیون
3.استاندارد کردن چربی و اسیدیته شیر
4.افزودن مایه لاکتیک یا ماست
5.انعقاد شیر یا تولید لخته(افزودن مایه پنیر، برش لخته، خارج کردن آب پنیر، حرارت دادن، آب پنیر، به هم زدن نهایی لخته)
6.قالب گیری و پرس
7.نمک زدن پنیر
8.رسیدن پنیر
 
طعم پنیر:
 
بدیهی است که طعم پنیر عمدتا از نتیجه فعالیت مایه لاکتیک و فرآیند تخمیری خاص است که روی آن صورت می گیرد. در این جریان ، کازئین یعنی پروتئین اصلی شیر و چربی قند شیر دستخوش تجزیه و تغییر میشوند و مواد گوناگون طعم زایی را در پنیر بوجود می آورند . زمانی که اجازه داده میشود پنیر مرحله رسیدن را بگذراند عامل اصلی تعیین کننده ویژگی های طعمی پنیر می باشد. پنیری که مرحله رسیدن را طی نمیکند طعم خاص و برجسته ای ندارد که همین منعکس کننده اهمیت این مرحله است.
 
بسته بندی پنیر:
پنیر در فرمهای مختلف بسته بندی و به بازار عرضه میشود از جمله به شکل قوطیهای تتراپک ، قوطی حلب و قوطی پلاستیک و مومی. مشخصات زیر باید در ظروف بسته بندی پنیر ذکر گردد. نام محصول ، نوع شیر مصرفی برای ساخت پنیر ، تاریخ تولید، نوع پنیر از نظر چربی، شماره سری ساخت، محل تولید و یا نام و آدرس کارخانه ، وزن خالص، شماره پروانه ساخت.
 
نگهداری پنیر:
طریقه نگهداری انواع پنیر متفاوت است، در ایران بیشتر از آب نمک بدین منظور استفاده میشود و از این رو مقدار نمک موجود در پنیر زیاد است. در انواع پنیرهای سخت و نیمه سخت از موم یا مواد غیر قابل نفوذ نسبت به عوامل خارجی استفاده میشود.
 
 
باکتری های اسید لاکتیک مورد استفاده در لبنیات لاکتوز را متابولیزه کرده و تولید اسید لاکتیک می کنند اما استارترهایی با خواص بیوشیمیایی خاص برای رسیدن به ویژگی های مورد نظر در هرنوع محصول تخمیری خاص موجود هستند .
انواع مختلف گونه ها و سویه های باکتری های اسید لاکتیک به وسیله تولید محصولات متابولیکی دیگر ازجمله استیک اسید ، فرمیک اسید ، استالدهید ، دی استیل ، دی اکسید کربن درععطر ، طعم وبافت محصولات تاثیر می گذارند . خصوصیات تعداد زیادی از فراورده های تخمیری لبنی بستگی به   کشت های استارتر دارد که خود شامل انواع مختلفی ازباکتری های اسید لاکتیک می باشند. باکتری های دیگری مانند پروپیونی باکترویوم ویا   قارچ های فیلا منتوس ومخمر ها درتولید برخی از پنیر های همراه باکتری های استارتر جهت ایجاد خصوصیات مورد نظر درمحصولات تخمیری لبنی به کار می روند .
1-2- انواع استارتر ها :
عموماً استارترهای لبنی به دودسته تقسیم می شود استارتر های سنتی ، استارترهای تعریف شده . استارترهای سنتی خود دو زیر گروه دارند :
1-    سویه های مخلوط
2-     سویه های اختصاصی
1-2-1 کشت های سنتی
کشت های استارتری تخصصی ( طبیعی ) :
استارتر کالچرهای تخصصی یا طبیعی به طور مستقیم ازروش تولید سنتی یا به عبارتی Back Slopping حاصل شده بدین ترتیب که از محصول تخمیری تولیدی قبلی برای تولید محصول جدید استفاده می شود. برای مثال : کوپانیستی که نوعی پنیر یونانی است به وسیله مخلوط کردن تکه ای از پنیرهای قبلی با دلمه آب گرفته جدید تولید می شود . همچنین آب پنیر حاصل از تولید روز قبل رادر شرایط خاصی از نظر دما،pH جهت بدست آوردن استارترهای آب پنیر مورد نظر برای تولید بعضی پنیرهای ایتالیایی وسوئیسی گرمخانه گذاری می کنند. پنیرهای ایتالیایی مانند موزارلا جهت تولیداز کشت شیر طبیعی بدست می آیند به وسیله ایجاد شرایط انتخابی از نظر ودما برای رشد استرپتوکوکوس ترموفیلوفیلوس حاصل می شود .
 مشخصات رایج این کشت هاعبارتنداز:
 1-که آنها به طور روزانه درکارخانجات پنیرسازی تولید می شوند ( این جنبه مشخصه تخصصی بودن آنها را نشان می دهد) .
2-آنها عموماً درشرایط انتخابی رشد داده می شوند
( مانند:دمای،pH،فشار) ویا اینکه بین میکرو فلور
اصلی ومیکروارگانیسم های کشت رقابت بر سر مصرف ترکیبات محیط جهت تامین نیازغذایی شان به وجود می آید. ( این جنبه مشخصه طبیعی بودن وآنها را نشان نمی دهند ).
استارترهای تخصصی دارای نقاط قوت و ضعفی هستند از جمله آنها این است که می توان سویه هایی از آنها را جهت ایجاد خصوصیات خاص در محصول و یا به دلیل توانایی آنه در تولید ترکیبات خاص به محصول تلقیح کرد.از جمله بعضی از این این سویه می توانند مواد باز دارنده تولید کرده ویا خصوصیات آنتی فاژی به خود بگیرند .
آنها درحضور فاژ نیز دوباره رشد کرده وتولید می شوند و نسبت به حمله فاژ ها نیز مقاوم تر می شود. این سویه ها ممکن است شامل انواع فاژ ها ویا سویه های لیزوژنیک باشد که توانایی بلقوه درتولید فاژ های عفونی راداشته باشند که این خود از نقاط ضعف استارتر های تخصصی است .
در کل کارایی های و خصوصیات متنوع این سویه درتقابل بادیدگاه مدرن درتکتولوژی تولید و به کار گیری استارتر هااست که خواستار کارایی سازگارباتولید وثبات خصوصیات آنها درتولید محصول است . جایگزین کردن استارترهای تخصصی با سویه های تعریف شده در مواقعی باعث عدم بروز عطر و طعم مطلوب درمحصول می شود،و دلیل آن این است که سویه های تعریف شده باخواص مطابق نوع سنتی دردسترس نیستند از طرفی ازنظراقتصادی کشت های طبیعی ارزان هستند وآماده سازی آن ها راحت می باشد .
استارتر های تخصصی (سنتی )که به طور سنتی درتولید پنیرهایی مانند گراناد پرویلون وپنیر های سخت مانند پنیر های سخت سوئیسی استفاده می شوند.
استارترهای تخصصی اساساً جزو مواد اولیه تولید پنیر طبقه بندی می شوند و دمای انکوباسیون برای انواع برای انواع ترمونیل 52-45 درجه سانتی گراد می باشد بعضی از خصوصیات آنها در جدول آمده است .
 درزیر توضیح خصوصیات میکرو لوژیکی کشت طبیعی شیر که جهت پنیر های نرم و نیمه نرم به کار می شود وکشت آب پنیز که برای پنیر موزالا به کار می رود اشاره می کنیم .


شنبه 13 آبان 1391برچسب:, :: 17:54 ::  نويسنده : دانشجو ی کارشناسی دانشگاه آزاد شهر قدس

 

ماست یکی از انواع لبنیات است که از تخمیر شیر توسط نوعی باکتری به نام لاکتوپاسیل حاصل می‌شود. از هر نوع شیری برای تهیه ماست می‌توان استفاده نمود؛ اما ماست‌های امروزی را اغلب از شیر گاو تهیه می‌کنند.محتویات 
 
اگرچه در تاریخ فرهنگ هند و ایران باستان به ماست در پانصد سال قبل از میلاد مسیح اشاره شده است و در سنت ایران مردم بر این باور بوده اند که ابراهیم پیامبر به علت مصرف منظم و روزانه ماست صاحب عمری طولانی همراه با سلامتی بوده است. اما اولین ماست‌ها احتمالاً به طور تصادفی تهیه شدند؛ یعنی زمانی که شیر را برای حمل و نقل داخل کیف‌هایی که از پوست بز درست شده بود می‌ریختند، باکتری موجود در پوست بز، شیر را تخمیر نموده و ماست به دست می‌آمد.
 
یک زیست شناس روسی عقیده داشت که لاکتوباسیلوس برای سلامتی مفید است، او سعی نمود که استفاده از ماست را در سرتاسر اروپا رواج دهد. به دنبال آن در سال ۱۹۱۹م اولین کارخانه صنعتی تولید ماست در شهر بارسلونای اسپانیا احداث شد و مصرف ماست روز به روز افزایش یافت.
ماست از تخمیر قند شیر به نام لاکتوز حاصل می‌شود. باکتری ویژه تهیه ماست، لاکتوز را به اسید لاکتیک تبدیل می‌کند و به علاوه به ماست بافت ژل مانندی می‌دهد. به دلیل وجود اسید لاکتیک، ماست مزه تند و ترشی پیدا می‌کند.
جهت تهیهٔ ماست باید باکتری مخصوص را داخل شیر پاستوریزه شده ریخت. دمای شیر و همچنین شرایط محیط برای تهیه ماست بسیار حائز اهمیت است. این باکتری، قند موجود در شیر را تجزیه نموده و اسید لاکتیک تولید می‌کند. به دلیل وجود این اسید، پ هاش شیر بالا رفته و پروتئین موجود در شیر به صورت تودهٔ جامدی در می‌آید.
 
معمولاًً از ترکیب دو نوع باکتری به نام‌های استرپتوکوکوس سالیواریوس و لاکتوباسیلوس بلگاریکوس استفاده می‌شود. اگر پس از انجام عمل تخمیر روی شیر، ماست به دست آمده را حرارت ندهیم تا باکتری‌های موجود در آن کشته شوند، به عنوان ماستی که باکتری زنده و فعال داخلش وجود دارد به فروش رسیده و اغلب افراد عقیده دارند که این ماست، دارای ارزش غذایی بسیار بالایی است. البته معمولاً ماست را پس از تهیه پاستوریزه می‌کنند که باکتری‌های موجود در آن کشته شود. این نوع ماست پاستوریزه را تا چند ماه می‌توان حتی بیرون از یخچال نگهداری نمود. طرفداران این دو نوع ماست هر کدام سعی می‌کنند با انجام تحقیقات مختلف، تفاوت در مواد مغذی این ماست‌ها را نشان دهند و بیان می‌کنند که هر کدام چه کاستی‌هایی دارند.
 
ماست‌هایی که پس از تهیه، پاستوریزه نمی‌شوند آنزیمی برای تجزیه لاکتوز دارند. بنابراین افرادی که به لاکتوز حساسیت دارند با خوردن این نوع ماست متوجه شده‌اند که پس از مصرف، مشکلاتی که با خوردن لبنیات در آنها بروز پیدا می‌کند دیگر دیده نمی‌شود.
 
ماست‌ها را معمولاًبه صورت شیرین و گاه به صورت ترش، و با طعم‌های مختلف به فروش می‌رسانند.
ماست میوه‌ای از افزودن انواع میوه‌جات تهیه می‌شود که علاوه بر ایجاد طعم‌های مختلف ماست، طعم ترش آن را کاهش دهد.
ماست خامه‌ای (ماست یونانی) از مخلوط کردن شیر با خامه تهیه می‌شود تا میزان چربی شیر را به ۱۰ درصد برساند. معمولاًً این نوع ماست را به همراه عسل به عنوان نوعی دسر مصرف می‌کنند.
ماست موسیر را از ماست با سیر یا موسیر له‌شده تهیه می‌کنند. گاهی هم حتی با سبزی ریزشده مخلوط می‌کنند و طعم‌های مختلفی از ماست ایجاد می‌نمایند.
ماست چکیده از آبگیری ماست معمولی درست می‌شود. این کار را با گذراندن ماست معمولی از صافی‌های پارچه‌ای انجام می‌دهند.
ماست‌وخیار هم نوعی ماست است که پس از آنکه ماست چکیده با کمی آب زده شد، خیار و نعنا و سیر در ماست ریخته می‌شود و نمک و فلفل بدان می‌پاشند و هم می‌زنند. معمولاً با نعنای خشک و برگ گل گلاب نیز آن را می‌آرایند.
 
بسیاری از مردم در خانه خود ماست تهیه می‌کنند. برای تهیه ماست در خانه می‌توانید از شیر و مقدار کمی از ماستی که از بیرون خریده‌اید، به جای باکتری استفاده کنید. یکی از ساده‌ترین دستورالعمل‌ها استفاده از یک لیتر شیر کم چرب می‌باشد.
مراحل تولید :
نخست شیر را می‌جوشانیم می‌گذاریم کمی سرد شود بحدی که دست را نسوزاند نکته حساس حد گرمی شیر است که باید انگشت گرمی آنرا کاملاً حس کند بدون آنکه انگشت را بسوزاند بعد قاشق ماست را از کنار ظرف داخل شیر می‌ریزیم ظرف را آهسته تکان می‌دهیم تا شیر با ماست کمی مخلوط شود بدون آنکه آنرا بهم بزنیم بعد بشقابی را روی دهانه ظرف می‌گذاریم و روی آنرا با پارچه کلفتی مثل پتو می‌پوشانیم ۴ تا ۵ ساعت باید بماند تا ماست بسته شود و سرد شود بعد روی آنرا باز کرده در جای خنکی می‌گذاریم تا کاملاً سرد شود. توضیح آنکه اگر ماست آب انداخت و بره بره شد شیر زیاد داغ بوده و اگر ماست نبست شیر سرد بوده و یا مایه ماست آن که همان دو قاشق است کم بوده یعنی در اندازه‌گیری شیر و ماست دقت نشده. ممکن است ماست را با کمی شیر مخلوط نموده بعد شیر را ریخت و در اینصورت ماست رویه نمی‌بندد.
 
بنابراین مراحل تهیهٔ ماست به ترتیب بدین شرح است:
شیر پاستوریزه را روی حرارت بگذارید تا دمایش به ۸۵ درجه سانتی گراد برسد. وقتی به این دما رسید، به مدت دو دقیقه بگذارید روی حرارت بماند تا میکروب‌های آن نابود شوند.
این شیر پاستوریزه شده را داخل ظرف بلند و کاملاً استریل شده‌ای بریزید و اجازه دهید تا خنک شود و دمایش به ۴۳ درجه سانتی گراد برسد.
نصف فنجان (معادل ۱۲۰ میلی لیتر) ماست گرم به شیر اضافه نموده و روی ظرف را کاملاً به پوشانید.
تقریباً ۶ ساعت بعد، مخلوط ما تبدیل به یک ماست شل و قابل خوردن شده است؛ به شرطی که دمای مخلوط در تمام این مدت، دقیقا ۴۳ درجه سانتی گراد باشد.
اگر وسیله‌ای برای کنترل دمای مخلوط ندارید، می‌توانید این مخلوط را داخل فری که تنها شمعک آن روشن است قرار دهید. هرچه دمای مخلوط از ۴۳ درجه کمتر باشد، مدت بیشتری طول می‌کشد که ماست جامد شود. ماست زمانی آماده‌است که وقتی ظرف را کج می‌کنید، دیگر حالت آبکی نداشته باشد و به راحتی تکان نخورد.
برای تخمیر شیر، دما بسیار با اهمیت می‌باشد که برای مدت چند ساعت، دمای شیر باید ۴۳ درجه سانتی گراد باقی بماند. در تهیهٔ صنعتی ماست، ثابت ماندن شیر در این دما را دستگاه‌های ماست سازی انجام می‌دهند. همچنین مسئلهٔ پاکیزگی و عاری بودن ظروف و وسایل از هر گونه آلودگی بسیار حائز اهمیت می‌باشد.
ارزش غذایی :
از نظر تغذیه‌ای، ماست ماده غذایی مفیدی می‌باشد که سرشار از پروتئین و برخی انواع ویتامین ب است. املاح موجود در آن زیاد بوده و در عوض، میزان چربی آن با میزان چربی شیری که ماست از آن تهیه شده برابر می‌باشد.
 


شنبه 13 آبان 1391برچسب:, :: 17:47 ::  نويسنده : دانشجو ی کارشناسی دانشگاه آزاد شهر قدس

عوامل موثر در نقطه ذوب روغن:

 

1.تعداد باند دوگانه:هر چه تعداد باند های دو گانه بیشتر باشند نقطه ذوب کمتر است.

2.طول زنجیره:با افزایش طول زنجیره کربنی که به معنی افزایش پیوند های هیدروفوبی است نقطه ذوب افزایش میابد.

3. Cis-trans:نقطه ذوب ترانسها به دلیل اینکه منظم ترهستند بیشتر است.

4. مزدوج و غیر مزدوج:در اسیدهای چرب مزدوج نقطه ذوب کم است.

5. آرایش اسید چرب در مولکول تری گلیسیرید:وقتی که اسیدهای چرب غیر اشباع تر یا کوتاهتر در موقعیت شماره دو گلیسرول باشد ،این تری گلیسیرید نقطه ذوب پایینی دارد.

 

روش کار: ابتدا لوله ی مویین را داخل ظرف حاوی روغن قرار داده تا روغن به میزان 2 سانتی متر داخل آن بالا رود سپس آن را داخل فریزر قرار داده تا به طور کامل منجمد شود. لوله ی مویین را با کمک چسب نواری طوری به دماسنج وصل میکنیم که روغن در مجاورت مخزن جیوه ای قرار گیرد سپس آن را داخل بشر حاوی آب سرد قرار داده وبشر را حرارت میدهیم ومرتبا هم میزنیم تا دمای آن به آرامی بالا رود زمانی که روغن شروع به شفاف شدن کرد وزمانی که به طور کامل شفاف شد دما را یادداشت کرده و به عنوان محدوده ی ذوب گزارش میکنیم.  

 دمای شفاف شدن:20 درجه ی سانتی گراد       

پایان ذوب: 32 درجه ی سانتی گراد

 

 



 

 

جانشین هایی که برای کره کاکائو استفاده می شوند بطور کلی عبارت از ’CBES CBSS ’CBRS هستند و بسیاراز آنها مخلوطی از چربی های گیاهی مختلف) اغلب تغییر شکل یافته Modi fied) بوده و می توانند شامل روغنپالم ’ روغن هسته پالم ’ چربی ’ illipe کره ’ shea چربی Sal و کره Kokum باشند.

 

جانشین های کره کاکائو CBAS))

 

شاید بتوان جانشین های کره کاکائو CBAS را به دو گروه عمده زیر طبقه بندی کرد:

1_چربی هایی که نیاز به تعدیل حرارتی دارندTempering fats:

این چربی ها دارای ترکیبات تری گلیسیریدی مشابه با کره کاکائو بوده و از چربی های گیاهی غیر لوریک ویژه تهیهمی شوند ’ دارای قابلیت امتزاج پذیری با کره کاکائو به هر نسبتی(حتی تا100%)هستند و شکلا ت تهیه شده از آنهانیاز به تعدیل حرارتی دارد قسمت عمده این چربی ها را معادل های کره کاکائو ( CBES) Cocoa butter equivaتشکیل می دهند که خودCBEبه دو دستهCBEX یاCocoa butter extenerوCBIیاCocoa butter improverتقسیم بندی می شود.

2_چربی هایی که نیاز به تعدیل حرارتی ندارند: Non – tempering fats

این چربی ها از نظر ترکیبات تشکیل دهنده باtempering fatsو همچنین کره کاکائو تفاوت دارند ولی خواص مشابه ای به شکلا ت می بخشند ’ از چربی های لوریک و غیر لوریک تهیه شده و دارای قابلیت امتزاج پذیری محدود با کرهکاکائوهستند و معمولا “ با پودر کاکائو ی کم چرب مخلوط می شوند و شکلا ت تهیه شده از آنها نیاز به تعدیل حرارتی ندارد اینچربی ها به دو دسته کلیCBRSیا جایگزین های کره کاکائو وCBSSیا جانشین های کره کاکائو تقسیم می شوند که هرکدام از آنها به نوبه خود به 2 دسته لوریک و غیر لوریک طبقه بندی می شوند . ( منظور ازلوریک ’ چربی های تشکیل شده از اسیدهای چرب کوتاه زنجیر و منظور از غیر لوریک ’ چربی های تشکیل شده از اسیدهای چرب بلند زنجیر می باشد.

چربی های معادل کره کاکائ(CBEs) Cocoa butter equivalent

نخستین تحقیقات در زمینه تولید’ CBEاختراع آن شرکت توسط شرکتUnileverانگلستان می باشد . نام دیگرآنCoberineو از چربی های گیاهی فاقد لوریک مخصوص تشکیل شده است در بسیاری مواقع برای تولیدCBEاز روغن پالمillipe , و کرهsheaاستفاده می شود چون این روغن ها دارای مقادی زیادی از تری گلیسیریدهایPost , Stost,POPهستند.

به علت تشابه تری گلیسریدها ی موجود درCBEو کره کاکائو ’ امتزاح آنها با یکدیگر تغییری در ویژگی های پلی مورفسیمی یا ذوب بوجود نمی آورد و بمعادل های کره کاکائو قیمت پائین تر نسبت به کره کاکائو دارنده هر نسبتی حتی تا 100 % )) قابل مخلوط کردن با یکدیگر می باشند.

شکلا ت تهیه شده از آنها مقاومت بالا تری در مقابل تشکیل شکوفه چربیfat bloomدر شرایط نگهداری بلند مدتداشته و از نظر خواص فیزیکی و شیمیائی شبیه کره کاکائو هستند ’ مقاومت حرارتی محصول نهائی بالا تر بوده’ میزان اسیدهای چرب سخت آنها به دلیل نداشتن چربی هیدروژنه شده و اسید چرب ترانس ’ پائین است که این یک مزیت تغذیه ای بشمار می رود معمولاCBEخواص مشابه کره کاکائو از نظر تبلور ’ بافت خواص خوراکی و وضعیت ظاهری به شکلا ت می بخشد ’ همچنین می تواند هنگام اختلا ط با چربی شیر یا سایر چربی های نرم کننده مانندروغن میوه های مغز دار ) فندق ’ پسته و....) واکنشی مشابه با کره کاکائو داشته و در صورت استفاده طبیعی ازCBEنیاز به اصلا ح عملیات تولید نداریم موارد گفته شده در واقع محاسنCBEبشمار می روند ولی در مقابل دارای نقطه ضعفی نیز می باشدوآن این است که نیاز به تعدیل حرارتی دارد ’ در نتیجه هزینه تولید بالا می رود.

بهبود دهنده های کره کاکائوCBEX و CBI:

در واقع این دو تفاوت قابل ملا حظه ای با یکدیگر نداشته و دارای ویژگی هایCBEهستند ضمن آنکه خاصیت نرم کنندگی چربی شیر بخصوص در) شکلا ت های شیری ( را می توان در شرایط اقلیمی گرم باCBIبهبود بخشید ’ چراکه موجب سخت تر شدن کره کاکائو می شود چون دارای میزان تری گلیسریدStostبیشتری نسبت به کره کاکائومیباشد. CBIهمچنین می تواند زمان ماندگاری شکلا ت بر پایه کره کاکائو را بهبود بخشد . یک نکته منفی در موردCBIاین است که گران تر از کره کاکائو می باشد.

چربی های جایگزین کره کاکائو(CBRS) Cocoa butter replacers

دسته ای از چربی هایی هستند که نیاز به تعدیل حرارتی ندارند برای استفاده مصرف کننده مناسب هستند ’ به عنوانپوشش شکلا ت بسیار مناسب بوده و باعث جلا و ظاهر جذاب محصول نهائی می شوند . همچنین خطر ایجاد شکوفه چربی را کاهش می دهند و از نظر اقتصادی مقرون به صرفه ترین جانشین محسوب می شود . ولی دارای محدودیت مخلوط با کره کاکائو می باشد ’ چون با وجود دارا بودن اسدهای چرب مشابه ’ ساختمان تری گلیسریدی متفاوتی دارند.

1_چربی های جایگزین کره کاکائو با پایه لوریک:

این چربی ها ا ز تفکیک و هیدروژناسیون چربی های کاملا “ تصفیه شده حاصل از روغن های نخل یا نارگیل بدست میآیند.همچنین دارای مقادی زیادی از اسیدهای چرب لوریک بوده و در ترکیب تری گلیسریدهای آنها نسبت به کره کاکائو تفاوت های اساسی وجود دارد 0 به همین دلیل دارای محدودیت امتزاح پذیری با کره کاکائو می باشد ’حداکثر مقدار مجاز استفاده از آمحاسن این چربی ها این است که از نظر سختی ’ احساس دهانی و آزاد نمودن عطر و بو مشابه کره کاکائو می باشد .ن ’ 5 درصد فاز چربی بوده و بهتر است با پودر کاکائوی کم چرب مخلوط شود .

نقاط ضعف آنها این است که در معرض فعالیت های آنزیمی لیپاز تجزیه شده و منجر به طعم صابونی می شوند و اگربیشتر از حد مجاز استفاده شوند باعث نرمی محصولا ت نهائی شده و خطر ایجاد شکوفه چربی را بالا می برند.

2_چربی های جایگزین کره کاکائو با پایه غیر لوریک:

این چربی ها از هیدروژناسیون و تفکیک روغن های عیر لوریک مانند روغن نخل ’ دانه سویا و کتان حاصل میشوند ’ دارای ساختار تری گلیسریدی متفاوت با کره کاکائو بوده و میزان اسد الا ئیدیک در در فرم ترانس در آنهابالا می باشد. در نتیجه این چربی ها از نظر مخلوط شدن با کره کاکائو دارای محدودیت بوده و حداکثر مقدار آنهاحدود 20 در صد فازچربی می باشد باید توجه داشت که اگر بیشتر از حد مجاز از آنها استفاده شود منجر به ایجادشکوفه چربی بر روی شکلا تو کاهش براقیت ظاهری آن می شود .

مزایای استفاده از چربی های جایگزین غیرلوریک را می توان این گونه بر شمرد : تولید آنها مشابه با تولید شکلا ت های معمولی بوده بعنوان مثال فرآیندهای مخلوط کردن’ (کنج کردن و کاهش دادن اندازه ذرات ’ شکلا ت حاصله نسبت به شکلا ت های حاوی کره کاکائو از نرمی و انعطاف پذیری بیشتری برخوردار است ’ قابلیت امتزاح پذیری بالائی با سایرچربی های غیر لوریک دارد ’ براقیت پایدار به شکلا ت می بخشد ’ خطر مربوط به صابونی شدن در اینمورد حذف میشود و در صورت مخلوط شدن با کره کاکائو ’ کیفیت خوراکی شکلا ت بهبود پیدا می کند ’ نیازی بهتعدیل حرارتینداشته و به طور خود بخودی در فرم کریستالی بتاپریم متبلور می شود . در مقابل در صورت مخلوطشدن با کره کاکائو ’ زمان سفت شدن را طولا نی می کند و براقیت و زمان ماندگاری را کاهش می دهد.

به خاطر فراهم نمودن شرایط مناسب جهت تولید پایدارترین فرم بلوری در شکلا ت ’ در شکلا ت های هوادهی شده مورداستفاده قرار می گیرد . بافت ارتجاعی شکلا ت ساخته شده از آنها ’ عملا“ کاربرد آن ها را در روکش کردن’ فوندانت ها’ ژله ها و مارش مالوها میسر می سازد . در مواقعی که امکان استفاده از چربی ها ی لوریک مثلCBوجود ندارد(برای دراژه کردن) ’ این چربی ها نتایج قابل قبولی ارائه نموده اند ’ بخصوص در مواقعی که خطر آنزیم ایپاز از سایر افزودنی هامانند مغزهای آجیلی وجود دارد . همچنین در شکلا ت های مغز دار و سفید نیز کار برد دارند .

تفاوتی که بین CBR لوریک و غیر لوریک وجود دارد این است که CBRلوریک فقط می تواند با پودر کاکائو کم چرب مخلوط شود ولی CBRغیر لوریک با لیکور کاکائو هم می تواند مخلوط شود.

چربی های جانشین کره کاکائو( Cocoa butter substitute CBSs):

این چربی ها از نظر شیمیایی کاملا “ متفاوت با کره کاکائو هستند ولی از نظر فیزیکی تشابه اندکی دارند ’ بیشتر لوریک بوده و برای جایگزینی 100 % به جای کره کاکائو مناسب هستند زود ذوب می شوند و نیاز به تعدیل نمودن حرارتی نداند وچون دارای ویژگی کریستالیزاسیون سریع و وسیکوزیته پائین بوده ’ برای روکش های شکلا تیبسیار کاربرد دارند.ازطرف دیگر دارای محدودیت مخلوط با کره کاکائو هستند و اکثرا“ همراه پودر کاکائو کم چرب استفاده می شوند و خطرهیدرولیز شدن و ایجاد طعم صابونی در آنها با لا می باشد چون دارای میزان بالائی از اسید لوریک هستند.

1_چربی های جانشین کره کاکائو با پایه لوریک:

بهترین منبع این نوع چربی ها ’ روغن هسته نخلPalm kernel oilمی باشد و به علت دارا بودن ساختمان شیمیائی کاملا“ متفاوت ’ دارای محدودیت مخلوط با کره کاکائو هستند و حداکثر میزان مجاز مصرفی آنها حدود ۱ درصد فاز چربیاست در صورتی که بیشتر از حد مجاز استفاده شود باعث ایجاد شکوفه چربی در شکلا ت می شود .

این چربی ها دارای محاسنی هم هستند از جمله اینکه زمان کریستالیزاسیون این محصولات که منجر به تولید خودبخودفرم بتاپریم می شود کوتاه است در نتیجه زمان عبور از کانال خنک کننده کاهش یافته و از اینرو ظرفیت تولیدافزایش میابد ’ نیاز به تعدیل حرارتی ندارد و فرآیند روکش نمودن کمتر بحرانی خواهد بود . همترین ویژگی این چربی ها ’ شکنندگی خوب ’ قابلیت قالب گیری بالا و مقاومت حرارتی آنهاست که این فاکتور هابستگی به مراحل بکار رفته در تولید دارد.

محصولا ت تهیه شده از آنها دارای براقیت اولیه بوده و معمولا “ ماندگاری براقیت نیز بالاست . همچنین اندپس پدپائینی داشته و در نتیجه حساسیت کمتر نسبت به اکسیداسیون از خود نشان می دهد . در مقابل ’ به علت عدم امتزاح پذیری آنبا کره کاکائو ’ تمام تجهیزاتی که برای شکلا ت مورد استفاده قرار گرفته است ’ باید پیش از کاربرد برای روکش هایلوریکی بطور کامل پاک شود و چنانچه در مجاورت رطوبت قرار گیرند طعم قوی صابونی ایجاد خواهندکرد و سازگاریکمی با چربی شیر دارند.

دامنه کاربرد آنها در پوشش دادن محصولا تی مثل ویفر ’ بیسکویت و مارش مالو و به عنوان یک ماده اولیه در صنایع قنادی می باشد.

2_چربی های جانشین کره کاکائو با پایه غیرلوریک:

این چربی ها شامل اجزاء حاصله از روغن های هیدروژنه شده معمولا“ روغن های سویا ’ دانه کتان ’ بادام زمینی وذرت وبلال می باشند. طول زنجیرها و وزن مولکو.لی مشابه ای با کره کاکائو داشته و از اینرو می توان آن را به میزان 20 تا 25درصدفاز چربی در کره کاکائو جایگزین کرد.

از این چربی ها در روکش کردن کیک ها ’ بیسکویت ها و سایر محصولا ت نانوائی استفاده می شود چون دارای بافتمومی شکلی هستند.



 

 

روغن براق کننده به شکل مايع مي باشد که داراي مقاومت حرارتي بالايي نيز مي باشد.

کاربرد:

براي براق کردن خشکبار استفاده مي شود که به دليل ماهيت آن ماندگاري آين محصولات را نيز افزايش مي دهد و باعث جلا و جذابيت اين محصولات مي شود.
- سرخ کردن، به دليل مقاومت بالاي اين محصول در برابر اکسيداسيون و پليمريزاسيون گزينه بسيار مناسبي است.
- خاصيت ضد چسبندگي در برخي محصولات مانند خشکبار، پاستيل و... رادارد.
- قابليت پمپ کردن واسپري کردن را دارد .




چیپس پرینگلز

 

پرینگلز یک برند چیپس سیب زمینی است که اولین بار توسط شرکت P&G تولید و درسال 1968 به بازار عرضه شد. این برند در سال 2012 به شرکت معروف تولید کننده غلات صبحانه (کرن فلکس، ...) Kellogg واگذار شد و امروزه در بیش از 140 کشور جهان به فروش می رسد و درآمدی سالیانه معادل 1.4 میلیارد دلار به همراه دارد.

چیپس سیب زمینی پرینگلز اولین بار در اکتبر سال 1968 در ایالات متحده وارد بازار شد و حدود 7 سال بعد عرضه ان در سطح بین المللی شروع شد. حکایتهای مختلفی درباره نام پرینگلز شده است که یکی از آنها مربوط به شخصی به نام مارک پرینگلز می باشد که در سال 1937 روشی در فراوری سیب زمینی را در آمریکا به ثبت رساند و بعداً توسط شرکت P&G برای بهبود مزه سیب زمینی خشک شده و فراوری شده مورد استفاده قرار گرفت. قصه ای دیگر حاکی از آن است که 2 نفر از کارمندان بخش بازاریابی شرکت P&G در محلی به نام پرینگلز زندگی می کردند و چون از نظر آوا پرینگلز با پوتیتو (سیب زمینی) همخوانی داشته پیشنهاد این اسم مطرح گشته است..

داستان به وجود آمدن پرینگلس اینگونه آغاز شد که شرکت P&G تصمیم گرفت تا چیپس هایی با کیفیت عالی تولید کند که شکایتهای مصرف کنندگان درباره شکسته و خرد بودن چیپس ها، چرب بودن آنها، و کهنه و غیر کریسپی بودن آنرا را مرتفع سازد. در اواسط دهه 60 میلادی یکی از محققین شرکت بنام الکساندر لیپا توانست مزه مورد نظر را پیدا کند و شکل چیپس نیز که یک شکل هایپربولیک پارابولوید است توسط ژنه ولف که یک مهندس مکانیک و نویسنده رمانهای ساینس فیکشن و فانتازی بود طراحی شد.

نکته قابل توجه درباره چیپس پرینگلز این است که این محصول تنها محتوی 42% سیب زمینی است و بقیه آن از موادی چون آرد سیب زمینی، ذرت، برنج و.. تشکیل شده است که با روغن نباتی و امولسیفایر ترکیب شده است.به عبارتی در تهیه این نوع چیپس، از سیب زمینی خمیر مخصوصی تهیه می کنند. سپس، خمیر را تحت فشار قرار داده و از آن چیپس های یک اندازه و هم شکلی تهیه می کنند. سپس چیپس ها را سرخ می کنند. این چیپس ها از نظر ظاهری کاملاً یک شکل و یک اندازه هستند.همین موضوع باعث شده است که بقیه تولید کنندگان چیپس سیب زمینی پرینگلس را محکوم کرده اند که اصلا چیپس نیست و به همین دلیل در سال 1975 شرکت مجبور شد که به جای استفاده از لغت " چیپس " روی بسته های خود جمله " چیپس سیب زمینی تهیه شده از سیب زمینی خشک" استفاده کند. 

 

شعار تبلیغاتی پرینگلس "once you pop, you just can’t stop" که به معنی "وقتی بازش کنی دیگه نمیتونی بس کنی" می باشد. این چیپس در مزه ههای متعددی به بازار عرضه می شود که مزه های اصلی آن شامل کلاسیک، نمک و سرکه، خامه ترش و پیاز، پنیر چدار، سس رنچ و سس باربکیو است. بعضی از مزه ها فقط در بعضی از بازارها عرضه می شوند مثلا کوکتل میگو، پنیری تند و ادویه ای، واسابی (خردل ژاپنی)، بیکن دودی و کاری فقط در بریتانیا و مزه پنیر ماتزارلا با سس مارینرا و فلفل هالوپینو فقط در آمریکا عرضه می شوند.

 

 

 



وزن مخصوص : وزن مخصوص نسبت وزن حجم معینی از یک جسم به وزن هم حجم آن آب مقطر در دماي 25 درجه سانتیگرادمی باشد .

 

عوامل موثر در وزن مخصوص روغن :

-1 با افزایش وزن مولکولی یا طول زنجیره مولکولی اسیدهاي چرب ، وزن مخصوص کم می شود .

-2 با افزایش درجه اشباعیت ، وزن مخصوص کاهش می یابد .

-3 با افزایش دما ، وزن مخصوص کم می شود

-4 اکسیداسیون روغن وزن مخصوص را زیاد می کند .

جهت تعیین وزن مخصوص از روش پیکنومتري استفاده شد .

روش آزمون:ابتدا وزن پیکنومتر خالی را بدست اورده سپس یکبار آن را با آب و بار دیگر با روغن آنقدر پر میکنیم که حالت سرریز پیدا کند درب پیکنومتر را گذاشته اطراف ظرف را خشک کرده و آن را وزن میکنیم.

در این آزمون وزن مخصوص روغن کنجد محاسبه گردید=91/ 0

استاندارد وزن مخصوص روغن کنجد=9180/0



پنج شنبه 27 مهر 1391برچسب:, :: 17:28 ::  نويسنده : دانشجو ی کارشناسی دانشگاه آزاد شهر قدس

رفركتومتري به معنی تعيين ضريب شكست گازها، مایعات و جامدات نیمه شفاف، به‌وسيله دستگاه رفركتومتر است. می توان از این مشخصه، برای شناسایی مواد یا ارزیابی خلوص آن استفاده کرد. با معین شدن ضريب شكست، علاوه بر شناسايي مواد مقدار آن را نیز می توان محاسبه کرد.
دستگاه رفرکتومتر کاربرد زیادی در صنایع گوناگون دارد. به عنوان مثال براي اندازه‌گيري غلظت نمك طعام در حوضچه‌هاي پرورش ماهي مورد استفاده قرار مي‌گيرد. در صنایع غذایی نیز این دستگاه کاربرد بسیار زیادی دارد مثلا در کارخانه های قند برای تعیین بریکس محلول قند مورد استفاده قرار می گیرد.  در پزشکی برای پی بردن به میزان اوره و پروتئین خون، میزان نمک موجود در آن و غلظت مایعات  استفاده می شود و مهم‌ترین کاربرد آن تعیین غلظت Urine در آزمایشگاه است.
بریکس واحدی است که بیان کننده مقدار ذرات جامد موجود در یک محلول است و اصولا به غلظت و ویسکوزیته وابسته است
.

برای استفاده از این رفرکتومترها چند قطره از نمونه مورد نظر روی منشور قرار داده می شود.  (در صورتی که این مقدار کم باشد دستیابی به نتیجه مطلوب سخت می‌شود و در صورت زیاد بودن ترشح مایع با اطراف منجر به آلودگی می شود) پس از محکم کردن منشور، لامپ مقابل آن قرار می گیرد. پس از شروع به کار کردن دستگاه می توان مقدار نوردهی عدسی ها را به کمک ناب موجود روی دستگاه تغییر داد. نتایج به صورت آنالوگ در این دستگاهها نشان داده می شود و باید همراه دما، به صورت دستی ثبت شود. پس از هر بار اندازه گیری باید دستگاه را برای تست بعدی تمیز کرد.

شرح ازمایش :

ابتدا دستگاه رفرکتومتر راتوسط آب کالیبره کرده سپس مقداری از روغن سرخ کردنی را روی دستگاه ریخته و ضریب شکست آن را میخوانیم.

نتیجه:

ضریب شکست روغن سرخ کردنی 470/1



جدول اسیدهای چرب غیر اشباع

نام اسيد چرب اشباع

فرمول

شيميایی

وزن

ملکولی

نقطه ذوب

(c)

مواد غذایی

دارای اسيد چرب

اسيد اولئیک

C18H34O2

282.47

13

روغن زیتون ، کلزا ، ذرت

اسيد اروسيک

C22H49O2

310.52

4.5

روغن کلزا و خردل

اسيد لينولئيک

C18H32O2

280.44

5.2-

روغن گلرنگ و آفتابگردان

اسيد لينولينيک

C18H32O2

278.42

11-

روغن کتان و ماهی هرینگ

اسيد راکيورپيک

C20H32O2

2304.46

49.5-

روغن ماهی هرینگ وکنجد

اسيد ایگزاپنتان

C20H34O2

 

 

روغن ماهی

 



پنج شنبه 27 مهر 1391برچسب:, :: 17:11 ::  نويسنده : دانشجو ی کارشناسی دانشگاه آزاد شهر قدس

جدول اسیدهای چرب اشباع

نام اسيد چرب اشباع

فرمول

شيميایی

وزن

ملکولی

نقطه ذوب

(c)

مواد غذایی

دارای اسيد چرب

اسيد بوتيریک

C4H8O2

88.11

7.9-

چربی شير ، خامه و کره

اسيد کاپروئيک

C6H12O2

116.16

4-

چربی شير و نارگيل

اسيد کاپریليک

C8H16O2

144.22

16.7

چربی خامه ، نارگيل و پالم

اسيد کاپریک

C10H20O2

172.27

31.3

چربی خامه و نارگيل

اسيد لوریک

C12H24O2

200.32

43.5

هسته و روغن نخل

اسيد ميرستيک

C14H28O2

228.32

54.4

هسته نخل

اسيد پالمتيک

C16H32O2

256.43

62.9

نخل

اسيد استئاریک

C18H36O2

284.49

62.6

پيه گاو

اسيد آراشيدیک

C20H40O2

312.54

75.4

گردو و بادام زمينی

اسيد بهنيک

C22H44O2

340.59

79.9

بادام زمينی و روغن خردل

اسيد گيئوسرین

C24H48O2

368.65

84.2

بادام زمينی و روغن خردل



شنبه 22 مهر 1391برچسب:, :: 19:55 ::  نويسنده : دانشجو ی کارشناسی دانشگاه آزاد شهر قدس

جدول توصيفي بر چسب گذاري  ايمني  مواد شيميايي

S  PHRASES

در محل بسته نگهداري كنيد

S1

 

دور از دسترس كودكان نگهداري كنيد

S2

 

در جاي خنك نكهداري كنيد

S3

 

دور از محل زندگي افراد نگهداري كنيد

S4

 

محتويات را در زير ( مايع مناسب توسط سازنده مشخص مي گردد ) نگهداري كنيد

S5

 

محتويات را در زير آب نگهداري كنيد

S5/1

 

محتويات را در زير نفت خام نگهداري كنيد

S5/2

 

محتويات را در زير روغن پارافين نگهداري كنيد

S5/3

 

ماده را زير  ( گاز خنثي كه توسط سازنده مشخص مي شود ) نگهداري كنيد

S6

 

زير نيتروژن نگهداري كنيد

S6/1

 

زير آرگون نگهداري كنيد

S6/2

 

ظروف را كاملا در بسته نگهداري كنيد

S7

 

ظروف را در جاي خشك نگهداري كنيد

S8

 

ظروف را در محلي داراي تهويه عمومي مناسب نگهداري كنيد

S9

 

ظروف را بصورت آب بندي شده نگهداري كنيد

S12

 

دور از مواد غذايي ، نوشيدني ها و غذاي حيوانات نگهداري كنيد

S13

 

دور از ( مواد ناسازگاري كه سازنده مشخص مي كند ) نگهداري كنيد

S14

 

دور از مواد احياكننده ، مواد اسيدي و قلياها تركيبات فلزات سنگين نگهداري كنيد

S14/1

 

دور از مواد اكسيد كننده ، مواد اسيدي و تركيبات فلزات سنگين نگهداري كنيد

S14/2

 

دور از آهن  نگهداري كنيد

S14/3

 

دور از آب و قليا ها   نگهداري كنيد

S  14/4

 

دور از اسيدها    نگهداري كنيد

S  14/5

 

دور از قليا ها   نگهداري كنيد

S  14/6

 

دور از فلزات  نگهداري كنيد

S  14/7

 

دور از مواد اكسيد كننده و مواد اسيدي نگهداري كنيد

S  14/8

 

دور از مواد آلي قابل اشتعال  نگهداري كنيد

S  14/9

 

دور از اسيدها ، مواد احياء كننده و مواد قابل اشتعال نگهداري كنيد

S  14/10

 

دور از مواد قابل اشتعال نگهداري كنيد

S  14/11

 

دور از حرارت نگهداري كنيد

S  15

 

دور از منابع اشتعال نگهداري كنيد - سيگاركشيدن ممنوع

S  16

 

دور از مواد قابل اشتعال ( جامد ) نگهداري كنيد

S17

 

ظروف را با دقت حمل و باز نمائيد

S 18

 

در هنگام كار از خوردن و آشاميدن بپرهيزيد

S 20

 

در هنگام كار از استعمال دخانيات بپرهيزيد

S 21

 

بخارات ماده را استنشاق نكنيد

S 22

 

گازها ،بخار ، فيوم ، اسپري ماده را استنشاق نكنيد

S 23

 

گاز ماده را استنشاق نكنيد

S 23/1

 

بخار ماده را استنشاق نكنيد

S 23/2

 

اسپري ماده را استنشاق نكنيد

GetBC(12);
شنبه 22 مهر 1391برچسب:, :: 19:40 ::  نويسنده : دانشجو ی کارشناسی دانشگاه آزاد شهر قدس

جدول توصيفي بر چسب گذاري مخاطرات مواد شيميايي

R    PHRASES

در صورت خشك بودن ماده قابل انفجار است  

R1

خطر انفجار ماده بر اثر ضربه ، اصطكاك ، حريق يا ساير منابع اشتعال و احتراق وجود دارد

R2

خطر شديد انفجار بر اثر ضربه ، اصطكاك ، حريق يا ساير منابع اشتعال و احتراق وجود دارد

R3

خطر تشكيل تركيبات بسيار حساس انفجاري فلزي ماده وجود دارد

R4

بر اثر حرارت ديدن ممكن است منفجر شود

R5

خطر انفجار ماده در تماس يا بدون تماس با هوا وجود دارد

R6

ممكن است باعث ايجاد حريق شود

R7

تماس با مواد قابل اشتعال ممكن است باعث ايجاد حريق شود

R8

امكان انفجار در صورت مخلوط شدن با مواد قابل اشتعال وجود دارد

R9

قابل اشتعال است

R10

بسيار قابل اشتعال است

R11

به شدت قابل اشتعال است

R12

به شدت با آب واكنش مي دهد

R14

تماس با آب باعث آزاد شدن گازهاي بسيار قابل اشتعال مي شود

R15

امكان انفجار ماده در صورت مخلوط شدن با مواد اكسيد كننده وجود دارد

R16

به صورت خود به خود در هوا مشتعل مي شود

R17

در هنگام استفاده امكان تشكيل مخلوط قابل اشتعال ، انفجار بخار ماده با هوا وجود دارد

R18

ممكن است تشكيل پر اكسيد هاي قابل انفجار دهد

R19

در صورت استنشاق زيان آور مي باشد

R20

در صورت تماس با پوست زيان آور مي باشد

R21

در صورت خوردن زيان آور مي باشد

R22

در صورت استنشاق سمي مي باشد

R23

در صورت تماس با پوست سمي مي باشد

R24

در صورت خوردن سمي مي باشد

R25

در صورت استنشاق  بسيار سمي مي باشد

R26

در صورت تماس با پوست بسيار سمي است

R27

در صورت خوردن  بسيار سمي مي باشد

R28

در اثر تماس با آب گازهاي سمي آزاد مي كند

R29

در هنگام استفاده ممكن است بسيار قابل اشتعال شود

R30

در تماس با اسيدها باعث آزاد شدن گازهاي سمي مي شود

R31

در تماس با اسيدها باعث آزاد شدن گازهاي  بسيار سمي مي شود

R32

خطر ايجاد اثرات تجمعي ماده وجود دارد

R33

باعث ايجاد سوختگي مي شود

R34

باعث ايجاد سوختگي شديد مي شود

R35

باعث تحريك چشمها مي شود

R36

باعث تحريك دستگاه تنفسي مي شود

R37

باعث تحريك پوست مي شود

R38

خطر ايجاد عوارض بسيار شديد برگشت ناپذير وجود دارد

R39

دلايل و شواهد محدودي دال بر سرطانزا بودن ماده وجود دارد

R40

خطر آسيب جدي به چشمها وجود دارد

R41

در صورت استنشاق ممكن است باعث ايجاد حساسيت شود

R42

در صورت تماس پوستي  ممكن است باعث ايجاد حساسيت شود

R43

خطر انفجار ماده بر اثر حرارت ديدن در محيط هاي بسته وجود دارد

R44

ممكن است باعث ايجاد سرطان شود

R45

ممكن است باعث ايجاد آسيب هاي ژنتيكي و وراثتي شود

R46

در صورت تماس طولاني امكان خطر آسيب هاي شديد بهداشتي وجود دارد

R48

در صورت استنشاق ممكن است باعث ايجاد سرطان شود

R49

براي آبزيان بسيار سمي است

R50

براي آبزيان سمي است

R51

براي آبزيان زيان آور مي باشد

R52

ممكن است باعث ايجاد عوارض نامطلوب طولاني مدت در محيط هاي آبي شود

R53

براي گياهان سمي است

 



 

 

                   علائم بصری خطر در آزمایشگاه طبی

ایمنی در آزمایشگاه بخشی از مراقبت های آزمایشگاهی است که برای پرسنل آزمایشگاهی به ویژه خودمان بسیار حائز اهمیت است. امروز در این پست برای شما علائم خطر در آزمایشگاه را تدارک دیده ایم که با آگاهی از آنها هر چه بهتر می توانیم نسبت به خطرات بالقوه در اطراف خودمان پی ببریم و دیگران را نسبت به آنها با خبر سازیم. نصب هر کدام از این علائم بر روی مواد و دستگاه های آزمایشگاهی باید نصب شوند و توسط کمیته ایمنی هر آزمایشگاه بررسی شود و نبودن آنها امتیاز منفی برای یک آزمایشگاه خواهد بود. امیدواریم که با آگاهی از این علائم و نصب درست آنها بر روی مواد و وسائل آزمایشگاهی شاهد کاهش این خطرات باشیم.

 



 


 

 
 


روغن هسته انگور


جمعه 21 مهر 1391برچسب:, :: 13:10 ::  نويسنده : دانشجو ی کارشناسی دانشگاه آزاد شهر قدس



جمعه 21 مهر 1391برچسب:, :: 13:1 ::  نويسنده : دانشجو ی کارشناسی دانشگاه آزاد شهر قدس

            









درباره وبلاگ

به وبلاگ من خوش آمدید
آخرین مطالب
پيوندها

تبادل لینک هوشمند
برای تبادل لینک  ابتدا ما را با عنوان آزمایشگاه تکنولوژی روغن و آدرس oillaboratory.LXB.ir لینک نمایید سپس مشخصات لینک خود را در زیر نوشته . در صورت وجود لینک ما در سایت شما لینکتان به طور خودکار در سایت ما قرار میگیرد.







ورود اعضا:

نام :
وب :
پیام :
2+2=:
(Refresh)

خبرنامه وب سایت:





آمار وب سایت:  

بازدید امروز : 8
بازدید دیروز : 0
بازدید هفته : 31
بازدید ماه : 152
بازدید کل : 136169
تعداد مطالب : 62
تعداد نظرات : 0
تعداد آنلاین : 1